🎭 Υπόθεση
Ένα ζευγάρι, ο κύριος και η κυρία Γκομουά, αποφασίζουν να παραγγείλουν το πορτραίτο τους σ’ έναν περίφημο ζωγράφο, τον Χότζεμπλος, που θεωρείται ιδιοφυΐα. Η χαρά τους όμως μετατρέπεται σύντομα σε… δοκιμασία υπομονής.
Ο ζωγράφος αποδεικνύεται ένας εκκεντρικός άνθρωπος με ακραίες απαιτήσεις: ζητά να ξηλώσουν την ολοκαίνουργια ταπετσαρία του σαλονιού για να φαίνεται… παλιά· απαιτεί από τη φτωχή υπηρέτρια να ποζάρει γυμνή προκαλώντας τη φρίκη της· διατάζει το ζευγάρι να περιφέρεται γύρω του και να σταματά μόνο όταν φωνάζει «στοπ!», ώστε να τους ζωγραφίσει σε «αυθόρμητες πόζες»· ζητά από τον κύριο Γκομουά να ξυρίσει τα γένια του — κι όταν το κάνει, τον κατηγορεί ότι κατέστρεψε το πρόσωπό του!
Ο παραλογισμός κορυφώνεται όταν καλεί την κόρη του ζευγαριού να χαμογελάσει. Εκείνη, μελαγχολική, του λέει πως δεν μπορεί· είναι ερωτευμένη με τον ξάδερφό της Ανρί, αλλά ο πατέρας της αρνείται τον γάμο. Ο ζωγράφος, σε μια έκρηξη έμπνευσης και τρέλας, δηλώνει πως το χαμόγελο της κόρης είναι το φως του πίνακά του — κι όμως δεν υπάρχει πια. Ο Γκομουά, έξαλλος, αντιλαμβάνεται πως ο ζωγράφος έμαθε το μυστικό της κόρης του.
Η σύγκρουση ανάβει: ο ζωγράφος παραιτείται δηλώνοντας ότι θα στείλει άλλον καλλιτέχνη. Ο Γκομουά, για να μη χάσει το «μεγάλο όνομα», υποχωρεί και επιτρέπει τον γάμο της κόρης με τον Ανρί. Μα όταν ο νεαρός φτάνει, ο Χότζεμπλος απορρίπτει τη μορφή του ως «αντιαισθητική» και βυθίζεται σε νέο παραλήρημα. Η τέχνη, η λογική και η ζωή καταρρέουν μέσα στο ίδιο τους το θέατρο.
🖌️ Χαρακτήρες & Σκιαγράφηση
Ο ζωγράφος Χότζεμπλος είναι ένας σατιρικός καθρέφτης του καλλιτέχνη-τύραννου· πιστεύει πως ο κόσμος υπάρχει μόνο για να εξυπηρετεί την τέχνη του. Ο κύριος Γκομουά, φιλάρεσκος και αφελής, ενσαρκώνει τη μεσοαστική ματαιοδοξία που αγοράζει «τέχνη» για κύρος. Η κυρία Γκομουά κινείται ανάμεσα στη γελοιότητα και τη θλίψη, ενώ η κόρη, με την αθωότητα και την αγνότητα της ψυχής, γίνεται το αληθινό πρόσωπο του πίνακα — η μόνη που αντιπροσωπεύει την αλήθεια.
Η υπηρέτρια, σοκαρισμένη από τις παραξενιές του ζωγράφου, λειτουργεί ως φωνή της λογικής μέσα στο χάος. Κι όμως, όλοι τελικά χορεύουν γύρω από τον «απαιτητικό ζωγράφο» σαν πιόνια ενός αλλόκοτου πίνακα.
🏛️ Υπόβαθρο & Εποχή
Το έργο γράφτηκε στις αρχές του 20ού αιώνα και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1910, στην Comédie-Française. Ανήκει στο είδος théâtre de boulevard, δηλαδή τη γαλλική αστική κωμωδία της Belle Époque, γεμάτη χιούμορ, παρατηρητικότητα και ελαφρά ειρωνεία. Ο Tristan Bernard, γνωστός για το κοφτερό του πνεύμα, σατιρίζει με λεπτότητα τη μανία για «τέχνη» και τις ψευδαισθήσεις της μεσαίας τάξης που κυνηγά την αναγνώριση.
Ηχητική Απόδοση: Εθνικό Ραδιοφωνικό Ίδρυμα (μετάφραση Γιάννη Λο Σκόκου – σκηνοθεσία Βύρωνα Πάλλη)
🎭 Ηθοποιοί: Χρήστος Δοξαράς, Δημήτρης Ζακυνθινός, Αφροδίτη Γρηγοριάδου, Ντίνα Γιαννακού, Γιώργος Γεωγλερής, Ματίνα Καρρά, Θάνος Καληώρας, Λευτέρης Ελευθεριάδης
🕰️ Πρώτη παρουσίαση: Παρίσι, 1910 – Πρώτη ελληνική παρουσίαση (ραδιοφωνικά) μεταπολεμικά
✨ Οι ερμηνείες ισορροπούν ανάμεσα στο σαρκασμό και τη λεπτή συγκίνηση· κάθε φωνή έχει τη δική της απόχρωση χρώματος πάνω στον ακουστικό καμβά.
🪞 Τι αποκομίζει ο θεατής
Ο θεατής φεύγει γελώντας — και λίγο προβληματισμένος. Ο Μπερνάρ, με τη λεπτή του ειρωνεία, δείχνει πώς η τέχνη, όταν αποκόπτεται από την ανθρωπιά, μετατρέπεται σε τυραννία. Ο «απαιτητικός ζωγράφος» είναι ο καθρέφτης κάθε ανθρώπου που θέλει να ελέγξει τους άλλους στο όνομα της τελειότητας.
Η κωμωδία αυτή δεν είναι απλώς ψυχαγωγική — είναι ένα μικρό μάθημα για το πώς η αλαζονεία του δημιουργού μπορεί να καταστρέψει την ομορφιά που ορκίζεται να υπηρετεί.
📚 Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Tristan Bernard (1866–1947) υπήρξε Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος και δικηγόρος. Με οξυδέρκεια και πνευματώδη ειρωνεία, κατέγραψε τους μικρούς παραλογισμούς της αστικής ζωής, χωρίς να καταφεύγει στη χυδαιότητα. Στα έργα του, ο γέλωτας είναι καθρέφτης κοινωνικής αλήθειας· μια πρόσκληση να γελάσουμε με τα ελαττώματά μας για να τα αναγνωρίσουμε.
🌹 Προσωπική Ματιά — 🪽 Γεωργία Αγγελή 🎭
Ο «Απαιτητικός Ζωγράφος» είναι μια λεπτοδουλεμένη σάτιρα πάνω στη ματαιοδοξία και την τρέλα της δημιουργίας. Είδα σε αυτόν τον Χότζεμπλος κάτι από όλους μας — εκείνη τη φωνή που ζητά το «τέλειο» και δεν αντέχει το αληθινό.
Το έργο του Μπερνάρ, με το έξυπνο χιούμορ του, μοιάζει να μας λέει: «Μην αφήνετε την τέχνη να σας κυβερνά — αφήστε την να σας αποκαλύπτει.»
Κι εκεί, στο τέλος, ο πίνακας που δεν ολοκληρώνεται, γίνεται το ίδιο το πορτραίτο της ανθρώπινης ατέλειας.
❓ Ερώτηση για τους ακροατές
Αν ο ζωγράφος σας ζητούσε να καταστρέψετε κάτι αγαπημένο για χάρη της «τέχνης», θα το κάνατε; Ή θα του λέγατε πως η αλήθεια δεν χρειάζεται τελειοποίηση;
🎬 Επίλογος
Ένα έργο που αποδεικνύει πως η κωμωδία μπορεί να είναι και φιλοσοφία. Ο Μπερνάρ μάς χαρίζει γέλιο, αλλά και μια σιωπηλή αναρώτηση: ποιος τελικά ποζάρει για ποιον; Ο ζωγράφος για τον κόσμο ή ο κόσμος για τον ζωγράφο;
🇬🇷 Για όσους θέλουν να κρατήσουν αναμμένη τη φλόγα αυτών των παραγωγών, υπάρχει μια μυστική πύλη:
👉 https://angeligeorgiastoryteller.gr/support
📚 Metabook: https://metabook.gr/angel67
🇬🇧 For those who wish to keep the flame of these creations alive, there is a secret gateway:
👉 https://angeligeorgiastoryteller.gr/support
📚 Metabook: https://metabook.gr/angel67
🇫🇷 Pour ceux qui désirent garder vivante la flamme de ces créations, il existe une porte secrète :
👉 https://angeligeorgiastoryteller.gr/support
📚 Metabook : https://metabook.gr/angel67
🇮🇹 Per chi desidera mantenere viva la fiamma di queste creazioni, esiste una porta segreta:
👉 https://angeligeorgiastoryteller.gr/support
📚 Metabook: https://metabook.gr/angel67
✍️ Angeli Georgia – Storyteller of Light ✍️
#AngeliGeorgia #StorytellerOfLight #Ραδιοθέατρο #GreekTheatre #PodcastTheatre
# ΤριστάνΜπερνάρ #ζωγράφος
🔔 Εγγράψου & ενεργοποίησε το καμπανάκι https://www.youtube.com/@angeligeorgia808
