Artwork for podcast Moja droga
Analityczka trendów Natalia Hatalska
Episode 126th April 2024 • Moja droga • Dagmara Brzezińska i Barbara Mierzwińska
00:00:00 01:04:53

Share Episode

Shownotes

Na otwarcie czwartego sezonu podcastu Barbara Mierzwińska i Dagmara Brzezińska rozmawiają z Natalią Hatalską, która przepowiada przyszłość w biznesie. Gościni jest publicystką i analityczką trendów oraz założycielką instytutu badań nad przyszłością infuture.institute. Napisała książki „Cząstki przyciągania” oraz „Wiek paradoksów”.

W rozmowie zagłębimy się w fascynujący świat trendów i dowiemy się, jak przewidywanie przyszłych zmian pomaga kształtować strategie dla biznesów i indywidualnych działań. Natalia podzieli się z nami swoimi przemyśleniami na temat tego, jak obecne i nadchodzące trendy wpływają na nasze codzienne życie, jakie wyzwania niosą za sobą nadchodzące dekady oraz jak możemy się przygotować na zmieniającą się rzeczywistość.

Ekspertka opowiada o początkach kariery w blogosferze, o tym, do czego przydały jej się trzy fakultety (filologia polska, logopedia i marketing, a potem studia doktoranckie z ekonomii) i dlaczego „Financial Times” uznał ją za jedną ze stu najbardziej wpływowych osób w Europie Centralnej i Środkowo-Wschodniej.

Transcripts

Speaker:

Moja Droga to nowy podcast dla ludzi ciekawych i tych poszukujących swojej drogi.

Speaker:

Witajcie w nowym, czwartym już sezonie podcastu Moja Droga przy mikrofonie Dagmara Brzezińska.

Speaker:

I Basia Mierzwińska. Jest nam ogromnie miło, że już kolejny sezon możemy się dzielić z Wami rozmowami ze wspaniałymi gośćmi,

Speaker:

którzy posiadają unikalną wiedzę i osiągnięcia na swoim koncie i są na tyle otwarci, żeby opowiedzieć nam swoją historię.

Speaker:

Nie przedłużając, tym razem w naszym studio gościmy Natalię Hatalską, która wykonuje niezwykle rzadki zawód.

Speaker:

Śmiem twierdzić, że niewielu z nas ma w swoich znajomych osobę o takim profilu.

Speaker:

Natalia jest mianowicie ekspertką od przewidywania przyszłości.

Speaker:

Dokładnie. Natalia Hatalska to analityczka trendów, publicystka, autorka książki Cząstki Przyciągania oraz Wiek Paradoksów,

Speaker:

a także założycielka Instytutu Badań nad przyszłością InFuture Institute, która definiuje kluczowe trendy i ich wpływ na różne aspekty życia zarówno gospodarcze jak i społeczne.

Speaker:

Cześć Natalia.

Speaker:

Cześć dziewczyny.

Speaker:

Natalio, ja nie ukrywam, że dla mnie to jest taka rozmowa trochę sentymentalna, bo już zapowiadałam Ci, że ja Twoją działalność i osobę kojarzę sprzed ponad dekady.

Speaker:

To był czas rozkwitu blogosfery w Polsce.

Speaker:

Zwłaszcza dawniej niż dekada.

Speaker:

Ja akurat miałam z Tobą styczność w ramach takiej inicjatywy Orange Blog Talks i wtedy współpracowałaś między innymi właśnie z firmami technologicznymi.

Speaker:

Twój blog hatalska.com był już wtedy bardzo znany i też ceniony właśnie w kategoriach blogów profesjonalnych.

Speaker:

Ty się skupiałaś wówczas na reklamie i wtedy tak to nazywaliśmy alternatywne formy komunikacji marketingowej.

Speaker:

Wiadomo, że od tego czasu już też pewne rzeczy się pozmieniały i to co było alternatywne jest pewnym standardem.

Speaker:

Ale bardzo się cieszę, że możemy teraz też nadrobić tą dekadę i zobaczyć co u Ciebie słychać i porozmawiać o Twoich najświeższych dokonaniach.

Speaker:

Ja pamiętam bardzo dobrze to spotkanie.

Speaker:

To był 2013 rok.

Speaker:

Moja starsza córka miała wtedy, ja pomyliłam daty w kalendarzu.

Speaker:

I zaplanowałam swoje wystąpienie akurat w urodziny, drugie urodziny mojego dziecka.

Speaker:

I pamiętam, że no ponieważ już się umówiłam, no to przyjechałam na to spotkanie, miałam wystąpienie, ale osobie prowadzącej miał jakoś samolot bardzo szybko po moim wystąpieniu.

Speaker:

I osobie, która prowadziła tę konferencję powiedziałam, jak się rozgadam na scenie, to daj mi sygnał, żebym zdążyła na samolot.

Speaker:

No i tak no tam opowiadam, opowiadam i tam oczywiście bardzo dużo dygresji robię i wtedy mówię, hmm, trochę chyba za długo mówię.

Speaker:

I pytam, przepraszam bardzo, która jest godzina?

Speaker:

Tak, ze sceny.

Speaker:

Ze sceny.

Speaker:

I wtedy się okazuje, że to jest 40 minut chyba do odlotu. I wtedy, czy ktoś może mi zamówić taksówkę?

Speaker:

No i Paweł Tkaczyk, nie wiem czy znacie Pawła Tkaczyka, który zajmuje się brandingiem, mówi, ja cię odwiozę.

Speaker:

No i odwiózł mnie, tylko, że nie na lotnisko w Okęcie, tylko na lotnisko wojskowe.

Speaker:

I to był dramat, ale zdążyłam wtedy na samolot i na urodziny mojego własnego dziecka, więc pamiętam, to był 2013 rok.

Speaker:

Ale to grono tych ikon internetu polskiego, myślę, że tak przetrwało, cały czas jest up to date.

Speaker:

I cały czas jakby są bardzo te osoby opiniotwórcze, właśnie z tej paczki, właśnie tamtej blogosfery.

Speaker:

Także to też jest ciekawe.

Speaker:

Muszę wam uciąć, słuchajcie, ponieważ mamy tylko godzinę.

Speaker:

Ale zanim oczywiście też przeanalizujemy twoją drogę, karierę, drogę zawodową.

Speaker:

I oczywiście też to, w jaki sposób stałaś się jedną z tych, które zostały wyróżnione przez Financial Times,

Speaker:

jako jedna ze stu najbardziej wpływowych osób w Europie Centralnej i Środkowo-Wschodniej.

Speaker:

To przejdźmy do pytań.

Speaker:

Rozgrzewkowych.

Speaker:

Rozgrzewkowych, które bardzo lubimy.

Speaker:

Więc na pierwszy ogień pierwsze pytanie.

Speaker:

Słodkie czy słone?

Speaker:

Słodki, chociaż tak naprawdę słodyczy nie jem od wielu lat.

Speaker:

Ale zdecydowanie słodki.

Speaker:

Takie pytanie trochę po angielsku, ale dla słuchaczy, którzy mogą nie zrozumieć, przetłumaczymy.

Speaker:

Twoje guilty pleasure, czyli taka przyjemność, która może powodować poczucie winy.

Speaker:

Nie mam czegoś takiego.

Speaker:

No bo niestety albo na szczęście ja nie mam żadnych nałogów ani nie piję alkoholu, nie palę papierosów, nie jem słodyczy.

Speaker:

Ale jak mam taki bardzo intensywny czas w pracy, to chodzę na różnego rodzaju masaże.

Speaker:

Różne.

Speaker:

I eksperymentuję z masażami i bardzo to lubię, więc można powiedzieć, że to takie guilty pleasure.

Speaker:

Zaliczamy.

Speaker:

Jaką jedną rzecz zawsze zabierasz ze sobą w podróż?

Speaker:

Książki. I nie jedną. Dużo.

Speaker:

To jest tak jak właściwie jak jadę w podróż.

Speaker:

W czytniku elektronicznym czy papierowym?

Speaker:

Nie, absolutnie. Ja czytam książki tylko drukowane.

Speaker:

Czytam książki drukowane i bardzo często jest tak, że jak wyjeżdżam, to w ogóle mam osobną torbę tylko z książkami.

Speaker:

Na co moje dzieci mówią, jak to jest możliwe, mamo, że bierzesz osobną torbę z książkami?

Speaker:

Na co ja mówię, czy wy macie swoje osobne torby z zabawkami? Macie. Więc ja mam swoje zabawki, to są moje książki.

Speaker:

Super.

Speaker:

Jakie miejsce na świecie, pozostając w temacie podróżowania, ci się najbardziej podobało?

Speaker:

I dlaczego?

Speaker:

Myślę, że Wenecja. Wenecja to jest najpiękniejsze miasto na świecie. Absolutnie najpiękniejsze.

Speaker:

Jestem tam właściwie co roku, czasami nawet dwa razy w roku. Zawsze jeżdżę na Biennale.

Speaker:

Głównie na Biennale Arte, ale też jestem na Biennale di Architettura.

Speaker:

No i to jest magiczne miasto. Po prostu. Zawsze stamtąd wysyłam moim dzieciom.

Speaker:

Szukam różnych pięknych kartek i stamtąd im wysyłam.

Speaker:

To cieszymy się, że jesteś z nami, bo Biennale właśnie...

Speaker:

Tak się zaczyna.

Speaker:

Tak, tak. W tym roku na pewno będę i w tym roku jest Biennale Arte, które jest zdecydowanie lepsze niż architektura.

Speaker:

To jest takie miejsce, gdzie szybciej widać tą przyszłość. Chyba.

Speaker:

W Wenecji? Myślę, że bardziej historię.

Speaker:

Ale też przez te właśnie takie eventy artystyczne, sztukę, awangardę to...

Speaker:

No tak. Na pewno artyści mają coś takiego, że widzą przyszłość trochę wcześniej niż zwykli ludzie.

Speaker:

Więc ja tam jeżdżę też po inspiracje.

Speaker:

No dobrze. Jakie jest twoje ulubione miejsce do pracy poza biurem?

Speaker:

Mój pokój. W domu.

Speaker:

Jak się przeprowadzałam, jak budowaliśmy dom, to też powiedziałam moim mężowi, że muszę mieć swój pokój.

Speaker:

I to jest moje miejsce do pracy i bardzo lubię tam być.

Speaker:

Super. Takie pytanie, jeśli nie Polska, to...

Speaker:

I już się zastanawiam, czy tutaj Wenecja nie była wskazówką, ale...

Speaker:

Tak, Włochy zdecydowanie. Włochy to jest...

Speaker:

To jest absolutnie najpiękniejszy kraj. Zresztą we Włoszech wszystko jest super.

Speaker:

Jezdzenie jest super, pogoda jest super, ludzie są super, góry są super, design jest super.

Speaker:

Dwa lata temu też się zaczęłam uczyć włoskiego.

Speaker:

Byłam zresztą w szkole we Włoszech, w Sjenie.

Speaker:

I mam taki plan na starość. Jak już będę bardzo stara, to się przeprowadzę do Włoch i tam będę mieszkać.

Speaker:

Wyprzedzasz wszystkie nasze pytania o przyszłości.

Speaker:

Również twoją osobiście.

Speaker:

Zwłaszcza, że nie trzeba tak długo czekać. Wiesz, zawsze można się przeprowadzić już i teraz.

Speaker:

Teraz przy zdalnej pracy jest to możliwe.

Speaker:

No dobrze. Na jaką firmę postawiłabyś, nawet jeśli nie ma jej na giełdzie?

Speaker:

Na swoją. Zdecydowanie.

Speaker:

Myślę, że to co robimy, FinFuture Institute, team, który tam jest, to jest absolutnie światowy poziom.

Speaker:

Więc tak stawiam na swoją firmę.

Speaker:

To jeszcze będzie pytanie o rozwój tej firmy, więc wejście na giełdę jak najbardziej możesz sobie jeszcze wmarzyć.

Speaker:

Wskazane.

Speaker:

Jaką umiejętność chciałabyś opanować i czemu?

Speaker:

Cierpliwość.

Speaker:

Ponieważ mam krótki ląd.

Speaker:

Wiem, że to brzmi tak kolokwialnie, ale faktycznie tak mam bardzo dynamiczny sposób przewodzenia, więc cierpliwości uczą mnie moje dzieci.

Speaker:

Ale myślę, że to jeszcze nie jest taka umiejętność, którą do końca opanowałam, więc to by się bardzo przydało.

Speaker:

Wracam do książek. Jaka jest twoja ulubiona książka?

Speaker:

Na pierwszym miejscu Szkarłatny płatek i biały Michela Fabera.

Speaker:

To jest piękna książka, którą Faber pisał, myślę, że ponad 20 lat.

Speaker:

Książka napisana współcześnie, ale pisana tak, jakby była pisana w XIX wieku.

Speaker:

Czyli tak, jakby była to pisana Anna Karenina. Ja uwielbiam takie książki.

Speaker:

Ale przez to, że jest napisana współcześnie, ona jest bardzo mocna.

Speaker:

To tak jak, nie wiem, Dickens żył w tamtych czasach.

Speaker:

I wiadomo, że był przełomowy.

Speaker:

Tak, tak, tak.

Speaker:

Ale niektórych rzeczy nie mógł napisać, no bo obyczaje i świat, w którym żył, mu na to nie pozwalały.

Speaker:

Faber tego ograniczenia nie ma. Pierwsze 100, 150 stron tej książki jest bardzo, bardzo trudne.

Speaker:

Bo to opowiada historię dziewczyny, która jest prostytutką i próbuje się wydostać z tego środowiska.

Speaker:

No i niesamowita książka, naprawdę bardzo ją polecam.

Speaker:

Zapisane.

Speaker:

Takie ostatnie rozgrzewkowe pytanie, ale już trochę takie poważniejsze powiedziałabym.

Speaker:

Takie ostatnie rozgrzewkowe pytanie, ale już trochę takie poważniejsze powiedziałabym.

Speaker:

Jaką radę dałabyś młodszej wersji siebie?

Speaker:

Taką radę, jaką mam, to jest moja playlista, jak na przykład czasami startuję w zawodach albo mam jakąś ważną rzecz i słucham sobie wtedy takiej playlisty, którą mam na Spotify.

Speaker:

Ta playlista się nazywa YouGoGirl.

Speaker:

Super.

Speaker:

Natalia, bardzo Ci dziękujemy za te bardzo treściwe odpowiedzi na nasze również bardzo treściwe pytania.

Speaker:

Trochę Cię już poznałyśmy, ale chcemy zacząć wreszcie wchodzić w Twoją drogę zawodową.

Speaker:

Jest ona niezwykła, bardzo inspirująca również, ale ja bym chciała zacząć od lat Twoich studenckich.

Speaker:

Jaki był Twój wybór pierwszy? Ponieważ tak naprawdę z tego co wiemy, masz tych fakultetów aż trzy.

Speaker:

I to jest coś, co nas też zaintrygowało bardzo mocno, ponieważ są bardzo interesujące.

Speaker:

Jest to filologia polska, logopedia i marketing.

Speaker:

I jeszcze studia doktoranckie z ekonomii.

Speaker:

Tak.

Speaker:

Więc w tym momencie, mówiąc o tych trzech fantastycznych kierunkach i trzech fakultetach plus jednym doktoracie,

Speaker:

chciałabyśmy się Ciebie zapytać, co Cię motywowało w ogóle do wyboru studiów?

Speaker:

Bo patrząc na Twoje zainteresowanie, można powiedzieć, że są bardzo wszechstronne.

Speaker:

I w związku z tym, jak to wyszło, że wyszło właśnie w ten sposób? Czyli te trzy fakultety i jeden doktorat.

Speaker:

Jeżeli chodzi o pierwszy kierunek, to był to, trudno powiedzieć, czy to był przypadek, bo to był świadomy wybór.

Speaker:

Ja po prostu od zawsze uwielbiałam książki i od zawsze uwielbiałam pisać.

Speaker:

I język polski to był mój ulubiony przedmiot.

Speaker:

No i moi rodzice bardzo chcieli, żebym szła na prawo, natomiast ja sobie nie wyobrażałam tego, żeby pójść na prawo.

Speaker:

Dla mnie to było takie, że muszę cały czas się uczyć na pamięć, zapamiętywać.

Speaker:

W związku z tym stwierdziłam, że pójdę na filologię polską.

Speaker:

Moi rodzice byli wtedy, pamiętam, niepocieszeni.

Speaker:

Zakładali, że wtedy będę uczyła w szkole, że to jest trudna praca.

Speaker:

Wiadomo, że mało płatna też, więc może niekoniecznie taka, jakby nie byli szczęśliwi z tego powodu, że ja idę na tę filologię polską.

Speaker:

Natomiast uważam, że to są fantastyczne studia.

Speaker:

Chociażby dlatego, że to są studia humanistyczne.

Speaker:

I w dzisiejszych czasach, takich opartych o technologię, uważam, że wykształcenie humanistyczne jest niezwykle istotne.

Speaker:

Przepraszam, że ci przerwę.

Speaker:

To jest wreszcie.

Speaker:

Wracamy, pamiętasz, do naszego sezonu i rozmowy z Jowitą Michalską, kiedy zadałyśmy jej też wprost pytanie.

Speaker:

Czy tylko i wyłącznie osoby, które mają bardzo ścisły umysł, są w stanie odnieść sukces?

Speaker:

Bo zaintrygowało nas to, że za każdym razem, kiedy mówiliśmy o technologii, o tym, że są świetnie działające start-upy,

Speaker:

że faktycznie osoby, które odnoszą ogromny sukces, w większości zaczynały zazwyczaj od wyliczenia swoich algorytmów,

Speaker:

patrząc w Bezos z Amazonem, poprzez osoby, które faktycznie pod kątem samego podejścia,

Speaker:

w ogóle do technologii, same potrafiły wykorzystywać swoje umiejętności, żeby rozbudować firmę.

Speaker:

Ty przełamujesz ten schemat, bo i też mówisz to samo co Jowita, która też powiedziała, że wcale to tak nie jest,

Speaker:

że tylko i wyłącznie umysły ścisłe są skazane na sukces, a te humanistyczne nie.

Speaker:

Opowiedz więcej na ten temat.

Speaker:

Wydaje mi się, że to chyba też jest taki chyba stereotyp, bo jeżeli byśmy sobie spojrzeli na zarządy dużych spółek,

Speaker:

na prezesów i prezeski, to oni właśnie bardzo często mają wykształcenie humanistyczne.

Speaker:

To są ludzie, na przykład właśnie po filologii włoskiej.

Speaker:

Po filologii hiszpańskiej, angielskiej i tak dalej.

Speaker:

I ja uważam, że studia humanistyczne dają ci szeroką wiedzę.

Speaker:

Szeroką, która w obecnych czasach jest niezbędna.

Speaker:

Dlaczego ja wtedy wybrałam te studia? No bo po prostu lubiłam język polski.

Speaker:

Lubiłam czytać i lubiłam pisać.

Speaker:

Uważam, że człowiek, ja w ogóle poszłam rok wcześniej do szkoły, więc ja miałam,

Speaker:

zdając maturę, nawet jeszcze nie miałam 18 lat.

Speaker:

I uważam, że to nie jest moment, kiedy człowiek może wybierać swoją, jeszcze jest za młody na to,

Speaker:

żeby jakby definitywnie wybierać swoją,

Speaker:

swoją drogę życiową, stąd potem te kolejne kierunki,

Speaker:

którymi sobie nadrabiałam rzeczy, których mi brakowało.

Speaker:

Natomiast tak naprawdę dla mnie nie ma znaczenia, kto jakie studia skończył.

Speaker:

I to też bardzo często o tym mówię.

Speaker:

Ważne jest, żeby skończył studia.

Speaker:

Bo to mi pokazuje, na przykład jak zatrudniam ludzi u siebie w firmie,

Speaker:

to zatrudniam ludzi tylko z wyższym wykształceniem.

Speaker:

Teraz jest taka moda na to, żeby mówić, że tam wyższe wykształcenie i studia to nie ma znaczenia,

Speaker:

że to tam do niczego się nie przydaje, że najważniejsza jest praktyka.

Speaker:

Przede wszystkim musimy pamiętać, że nauka wciąż wyprzedza biznes o kilka lat do przodu.

Speaker:

Co najmniej pięć lat. Czyli to jest nam niezbędne.

Speaker:

Druga rzecz, osoba, która kończy studia, to mi pokazuje, że ta osoba umie doprowadzić od początku do końca trudny projekt.

Speaker:

Trudny i trwający w czasie.

Speaker:

Pięć lat studiów to nie jest łatwy projekt.

Speaker:

Czasami jest nudny.

Speaker:

Czasami jest trudny, trzeba się przygotować do egzaminów.

Speaker:

Czasami człowiek w wsi nie chce pójść na ten egzamin i tak dalej.

Speaker:

Ta osoba, która dokończy studia, zacznie i skończy,

Speaker:

oznacza to, że w dłuższej perspektywie, pięciu lat, potrafi domykać projekty.

Speaker:

Dla mnie to jest bardzo ważne.

Speaker:

To jest ciekawe, co powiedziałaś a propos tego, że nauka wyprzedza biznes o pięć lat.

Speaker:

Żeby było śmieszniej, też chciałam do tego nawiązać.

Speaker:

Bo to jest dość kontrowersyjna teza.

Speaker:

Bo jednak to biznes bardzo często inicjuje innowacje i inicjuje rozwiązania,

Speaker:

które w tym momencie też mamy na kuchale i społeczeństwa.

Speaker:

Ok, ale one się opierają na badaniach naukowych.

Speaker:

My na przykład jak śledzimy, to jednym z naszych baz, którą budujemy,

Speaker:

to są właśnie artykuły naukowe i patenty, bazy patentów.

Speaker:

Czyli zanim jeszcze zostanie to upowszechnione.

Speaker:

My jesteśmy w stanie zobaczyć tzw. white spoty,

Speaker:

które potem oczywiście przydają się biznesowi.

Speaker:

Czyli my jesteśmy w stanie, bowiem tylko na bazie patentów.

Speaker:

Tak zgłaszane są jakieś patenty.

Speaker:

Patenty są skonstruowane w ten sposób, że masz problem i rozwiązanie.

Speaker:

Wiadomo, że patenty służą zabezpieczeniu pewnej wiedzy.

Speaker:

Ale ponieważ patenty są skonstruowane w ten sposób, że masz problem i rozwiązanie,

Speaker:

to my robimy bardzo często i dla wielu różnych firm,

Speaker:

robimy analizy tzw. white spot assessment.

Speaker:

Polega to na tym, że my jesteśmy w stanie zdefiniować jakie są problemy,

Speaker:

zobaczyć jakie są rozwiązania i gdzie rozwiązań na problemy jeszcze nie ma.

Speaker:

Ale wydaje mi się, że ty Natalia działasz z dużymi firmami,

Speaker:

być może korporacjami, które mają bardzo uprocesowiony sposób innowacji.

Speaker:

Natomiast dzisiaj ja sama przeszłam co najmniej przez kilka startupów.

Speaker:

Reakcja na zmiany rynkowe, czy choćby przykład sztucznej inteligencji.

Speaker:

Czy ktoś miał szansę studiować promptowanie, czy rozumienie sztucznej inteligencji,

Speaker:

czy wyciąganie najlepszej informacji, jaką możemy sobie wyobrazić to narzędzie nam pozwala uzyskać.

Speaker:

Nie, ale już dzisiaj każdy z nas metodą prób i błędów eksperymentuje.

Speaker:

I wiele startupów odnosi sukces właśnie troszeczkę przeskakując etap badań naukowych,

Speaker:

czy patentów, tylko działa tak bardzo zwinnie i reaguje po prostu na powstawanie nowych technologii

Speaker:

i na odpowiadanie na potrzeby rynkowe, czy potrzeby bezpośrednio płynące

Speaker:

z danych z obsługi klienta.

Speaker:

Ale wciąż buduje na wiedzy, która powstała wcześniej.

Speaker:

I po prostu tak jest. Ja wiem, że to jest niepopularna opinia,

Speaker:

ale to co się dzieje w placówkach naukowych wyprzedza to co się dzieje w biznesie o kilka lat.

Speaker:

No ale z drugiej strony eksperymentowanie, które widzimy,

Speaker:

wprowadzenie produktów bardzo innowacyjnych bardzo często opiera się na tym,

Speaker:

że niektóre firmy, albo wiele firm, właściwie większość,

Speaker:

nie korzysta z takich usług jak wasz instytut.

Speaker:

I sami podejmują pewnego rodzaju ryzyko wprowadzając nowe rozwiązania

Speaker:

i po prostu eksperymentują patrząc na to jak dany produkt również performuje na rynku.

Speaker:

Słuchajcie, ja muszę nas zawrócić do początku kariery Natalii, bo wchodzimy faktycznie w dywagację.

Speaker:

Podejrzewam, że dzisiejsza godzina będzie bardzo trudna do osiągnięcia,

Speaker:

ale ja muszę tutaj trzymać tutaj timing.

Speaker:

Basia, ten nasz na pewno chciałabyś rozwinąć wątek.

Speaker:

Tak, ja chciałam jeszcze, tak, masz rację, zatrzymajmy się przy edukacji, bo zanim przeskoczymy już w tym,

Speaker:

co to znaczy w ogóle do kariery i do działalności instytutu i tego w czym się aktualnie specjalizujesz,

Speaker:

to ja wychwyciłam właśnie ten moment edukacji zagranicznej.

Speaker:

Studiowałaś w Londynie i chciałam zapytać na którym etapie kariery to było i jak to sfinansowałaś

Speaker:

i oczywiście co najcenniejszego wyciągnęłaś, bo to też na pewno poszerza horyzonty.

Speaker:

To tak, ja pojechałam na stypendium, to był 2004 rok, czyli kiedy Polska wchodziła do Unii Europejskiej.

Speaker:

Wtedy dostałam stypendium Josepha Conrada, to jest takie bardzo prestiżowe stypendium,

Speaker:

przyznawane przez rząd brytyjski. Pamiętam, że wtedy kiedy ja dostałam to stypendium,

Speaker:

tylko je dostało 8 osób w Polsce.

Speaker:

Jak się je dostaje?

Speaker:

To przechodzisz całą masę różnego rodzaju procesów.

Speaker:

Zgłosiłaś się sama?

Speaker:

Tak, zgłosiłam się.

Speaker:

Nie jako osoba reprezentowana przez firmę, w sensie firma cię wytypowała, tylko to była twoja inicjatywa?

Speaker:

Nie, nie, nie.

Speaker:

Właściwie mój tato mnie do tego namawiał.

Speaker:

I tam była taka procedura, już tego nie pamiętam, to był 2004 rok, czyli 20 lat temu,

Speaker:

ale żeby dostać stypendium musiałam się równolegle dostać też do szkoły.

Speaker:

Czyli to nie było tak, że dostajesz stypendium i potem sobie wybierasz szkołę,

Speaker:

tylko jak starasz się stypendium, musisz już się dostać do szkoły.

Speaker:

No i ja wybrałam sobie wtedy London Business School w Londynie.

Speaker:

To jedna z najlepszych szkół biznesowych.

Speaker:

I tam moim promotorem, ja wtedy już robiłam studia doktoranckie na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu,

Speaker:

moim profesorem został prof. Patrick Barwise.

Speaker:

Fantastyczna postać, nie miałam już długo kontaktu, ale przez wiele lat mieliśmy kontakt.

Speaker:

On w ogóle mi pokazał taką niesamowitą rzecz, bo on na przykład,

Speaker:

to z czym ja się w ogóle nie zderzyłam w trakcie swojej edukacji tutaj w Polsce,

Speaker:

on na przykład organizował, to była bardzo znana postać,

Speaker:

w akademii tam.

Speaker:

I on organizował prywatne kolacje u siebie w domu,

Speaker:

na które zapraszał innych profesorów,

Speaker:

których uznawał na przykład, że oni mogą mi pomóc w mojej pracy naukowej.

Speaker:

Na przykład między innymi Don Jacobucci, która była wtedy, mam nadzieję, że żyje jeszcze,

Speaker:

profesorką z Kellogg's University w Stanach, więc też super uczelnia.

Speaker:

I on zapraszał na tę kolację.

Speaker:

Takich profesorów, czy profesorki zapraszał mnie.

Speaker:

I ja miałam z nimi po prostu niesamowity kontakt.

Speaker:

Taki, że mogłam z nimi rozmawiać o różnych rzeczach.

Speaker:

To było coś takiego naprawdę wyjątkowego.

Speaker:

I to czego się nauczyłam tam, to myślę, że nie nauczyłam się chyba przez całą swoją edukację tutaj w Polsce.

Speaker:

To był zupełnie inny sposób.

Speaker:

Jak długo trwały te studia?

Speaker:

Ja tam byłam na stypendium pół roku.

Speaker:

I potem jeszcze wracałam.

Speaker:

Potem jeszcze byłam w kolejnym roku na takich dodatkowych wyjazdach.

Speaker:

Pamiętam, że wróciłam wtedy z 30-kilogramową, czyli miałam jedną torbę z ubraniami

Speaker:

i drugą torbę 30-kilogramową z materiałami, czyli z książkami i tam jakimiś artykułami.

Speaker:

To był fajny czas też z takich prywatnych rzeczy.

Speaker:

Pamiętam, że stwierdziłam, że się będę utrzymywała tylko za stypendium.

Speaker:

I...

Speaker:

Znalazłam sobie takie, to z takich już naprawdę ciekawostek.

Speaker:

Znalazłam sobie takie mieszkanie blisko szkoły, która jest naprzeciwko Regent's Park.

Speaker:

I no i tam wynajęłam pokój. Ten pokój był bardzo mały.

Speaker:

Myślę, że on był wielkości tego studia.

Speaker:

On był na szerokość ok.

Speaker:

Po prostu ceny w Londynie mieszkań były gigantyczne.

Speaker:

No i stwierdziłam, dobra, to okej.

Speaker:

No i potem się dowiedziałam, dlaczego ten pokój był taki mały.

Speaker:

Ponieważ on był zrobiony w dawnym szybie po windzie towarowej.

Speaker:

Ok.

Speaker:

Fantastycznie to wspominam.

Speaker:

To był naprawdę dobry czas.

Speaker:

I tam zresztą, do tej pory mam kontakt z tymi ludźmi.

Speaker:

Tam była grupa studentów różnych.

Speaker:

Była Chiara, która była z Włoch.

Speaker:

Był Mike, który był z Niemiec.

Speaker:

Aurelien, który był z Francji.

Speaker:

I ja z Polski.

Speaker:

Każdy z nich, Aurelien studiował Finanse.

Speaker:

Chiara jest pediatrą.

Speaker:

Wtedy studiowała, też była na stypendium w jakimś szpitalu znanym w Londynie.

Speaker:

A Mike studiował turystykę.

Speaker:

I też był tam na jakichś studiach.

Speaker:

No i nazywaliśmy się European Team.

Speaker:

I pamiętam, że jak Polska weszła, akurat wtedy byłam w Londynie.

Speaker:

Mieliśmy wspólną kuchnię, jak Polska weszła do Unii Europejskiej.

Speaker:

To oni mi napisali.

Speaker:

Zrobili taką wielką mapę Europy i napisali Welcome in Europe.

Speaker:

I ja powiedziałam, przecież Polska zawsze była w Europie.

Speaker:

Dokładnie.

Speaker:

To była nasza reakcja.

Speaker:

Tak, tak, tak.

Speaker:

Natomiast do tej pory mamy kontakt.

Speaker:

Super.

Speaker:

I to był fantastyczny czas.

Speaker:

A jaka była twoja pierwsza rola zawodowa?

Speaker:

Jaki był pierwszy twój wybrany przez ciebie?

Speaker:

A może nie wybrany, może pierwszy zawód?

Speaker:

Wybrany.

Speaker:

Pierwszy zawód.

Speaker:

Na czwartym roku studiów już zaczęłam pracować.

Speaker:

Była taka w Trójmieście.

Speaker:

Już ona nie istnieje.

Speaker:

Została sprzedana do Sanomy, czyli też jednej z największych firm na świecie edukacyjnych.

Speaker:

Nazywała się Young Digital Planet.

Speaker:

Young Digital Poland.

Speaker:

A potem się nazywa Young Digital Planet.

Speaker:

To była taka polska spółka założona przez studentów Politechniki Gdańskiej.

Speaker:

Oni teraz założyli, teraz, no jakiś czas temu założyli.

Speaker:

Inną firmę Learnetic.

Speaker:

Czterech przyjaciół z Politechniki Gdańskiej założyło firmę, która produkowała w latach, początek.

Speaker:

To był 2000 rok.

Speaker:

Produkowała elektroniczne podręczniki.

Speaker:

Bardzo popularne.

Speaker:

Jakby zmieniali sposób edukacji w Polsce.

Speaker:

No i potem ta spółka została, to była bardzo duża spółka.

Speaker:

Teraz w tej siedzibie, gdzie było YDP, swoją siedzibę ma Intel.

Speaker:

Czyli jak jedziecie z lotniska w Gdańsku, kojarzycie, gdzie jest siedziba Intela?

Speaker:

No, w każdym razie bardzo duże budynki.

Speaker:

No to tam było YDP.

Speaker:

I ja tam zostałam zatrudniona, no ponieważ studiowałam filologię polską.

Speaker:

Zostałam tam zatrudniona, zgłosiłam się.

Speaker:

Wysłałam swoje CV na czwartym roku studiów.

Speaker:

Jako redaktor.

Speaker:

No i zostałam przyjęta.

Speaker:

No ale po trzech miesiącach, moi szefowie stwierdzili, że może niekoniecznie ja powinnam iść, być redaktorką.

Speaker:

Między innymi jedną z redaktorek była tam Kinga Baranowska.

Speaker:

Polska himalajistka.

Speaker:

Ona też wtedy pracowała w tej firmie.

Speaker:

No i oni po trzech miesiącach stwierdzili, że być może ja nie powinnam być redaktorką, tylko powinnam iść do działu marketingu.

Speaker:

No i stwierdziłam, to ciekawe, mogę iść do działu marketingu.

Speaker:

No i tam zaczęłam się zajmować marketingiem.

Speaker:

Stąd się pojawił marketing i potem studia doktorackie zakonałam.

Speaker:

No właśnie.

Speaker:

I po drodze tych ról zawodowych,

Speaker:

pojawiły się firmy takie jak Nivea Polska i Wirtualna Polska,

Speaker:

gdzie szefowałaś już działowi komunikacji.

Speaker:

I takie pytanie, co z tych miejsc wyniosłaś i co cię skłoniło do zmiany?

Speaker:

Jeżeli chodzi o Nivea Polska, też wyniosłam stamtąd przyjaźnie.

Speaker:

Też się do tej pory przyjaźnię z ludźmi, których tam poznałam.

Speaker:

Jaki to był staż w Nivea?

Speaker:

Ile lat? Tam zajmowałam się PR-em.

Speaker:

To był od dwóch lat.

Speaker:

Od 2002 roku do 2005.

Speaker:

Nie zasiedziałaś się?

Speaker:

Nie, z tego powodu...

Speaker:

Bo w tamtych czasach też takie długie dystanse opowiązywały.

Speaker:

Tak, zdecydowanie.

Speaker:

Z czego to wynikało?

Speaker:

Przede wszystkim to był czas, kiedy ja studiowałam właśnie ekonomię.

Speaker:

Czyli połączyłam pracę w Poznaniu ze studiami doktoranckimi.

Speaker:

Ale cały mój dom i moja rodzina była w Gdańsku.

Speaker:

W związku z tym ja dojeżdżałam.

Speaker:

W każdy piątek wieczorem po pracy jechałam samochodem do Gdańska.

Speaker:

Wtedy nie było jeszcze połączeń Gdańsk-Poznań.

Speaker:

Był tylko jakiś jeden pociąg.

Speaker:

Pospieszny chyba.

Speaker:

Więc jeździłam samochodem.

Speaker:

Biłam tam, wtedy pamiętam rekordy prędkości.

Speaker:

Przeprzedawniło można mówić.

Speaker:

Tak, więc...

Speaker:

No i w każdy piątek jechałam i potem w poniedziałek rano wracałam.

Speaker:

I to było dosyć trudne.

Speaker:

No to z rodziny...

Speaker:

Jakby do takiego rodzinnego punktu widzenia.

Speaker:

To była fantastyczna praca.

Speaker:

Fantastyczni ludzie, z którymi do tej pory mam kontakt.

Speaker:

Tam był świetny prezes za moich czasów.

Speaker:

To był Heinz-Jürgen Stutting.

Speaker:

Masz pamięć do nazwisk?

Speaker:

Bo to są ważne osoby w moim życiu.

Speaker:

Więc pamiętam, Heinz taką jedną rzecz mi powiedział.

Speaker:

Wtedy zawsze mówił, jak podejmujesz jakąś decyzję,

Speaker:

to zawsze przed podjęciem tej decyzji

Speaker:

zrób jakby trzy kroki do tyłu.

Speaker:

I zadaj sobie pytanie, czy to jest ta decyzja, którą chcesz podjąć.

Speaker:

Ja do tej pory to robię.

Speaker:

Czasami jest tak, że podejmuję jakąś decyzję

Speaker:

i rozmawiam z kimś u mnie w zespole,

Speaker:

zadaję to pytanie i ludzie mówią,

Speaker:

ale dlaczego ty zadajesz teraz to pytanie?

Speaker:

Przecież już ustaliliśmy, że to robimy.

Speaker:

Step back.

Speaker:

Trzeba po prostu się zastanowić.

Speaker:

Więc to było coś, co wyniosłam.

Speaker:

No i potem byłam w WP.

Speaker:

WP byłam od 2005 do 2008.

Speaker:

2008.

Speaker:

Pamiętny rok.

Speaker:

Kryzys finansowy.

Speaker:

Światowy, globalny kryzys finansowy.

Speaker:

Ja wtedy przeżywałam swój

Speaker:

pierwszy kryzys.

Speaker:

Nie powiem, że wieku średniego, bo wtedy miałam 31 lat,

Speaker:

więc to jeszcze nie był kryzys wieku średniego,

Speaker:

ale miałam taki kryzys.

Speaker:

Bo potem ja miałam wiele, co najmniej dwa

Speaker:

duże kryzysy w swoim życiu.

Speaker:

No ale wtedy, jak miałam 31 lat,

Speaker:

stwierdziłam, że

Speaker:

ja już chyba nie mogę

Speaker:

pracować w korporacji.

Speaker:

To szybko.

Speaker:

To wynikało z tego, że ja jestem taką osobą,

Speaker:

która ma swoje zdanie.

Speaker:

I to zdanie zawsze mówi.

Speaker:

Nie zawsze w korporacjach.

Speaker:

Oczywiście teraz tak, żeby było wiadomo.

Speaker:

Korporacje to jest fantastyczny czas.

Speaker:

Jeżeli człowiek chce się nauczyć biznesu,

Speaker:

powinien pracować w korporacjach.

Speaker:

Nigdzie się nie nauczysz tak biznesu,

Speaker:

jak właśnie w korporacjach.

Speaker:

Ale...

Speaker:

Ale podjęłaś decyzję.

Speaker:

Ale podjęłam inną decyzję z tego powodu,

Speaker:

że w korporacjach też jest tak, że są pewne alianse,

Speaker:

układy, pewne formy itd.

Speaker:

Dla mnie to jest bardzo trudne.

Speaker:

Ja tak nie umiem funkcjonować.

Speaker:

Ja po prostu zawsze mówię prosto z mostu.

Speaker:

Jak mi powiedziała też jedna z moich byłych szefowych,

Speaker:

właśnie w WP, powiedziała, Natalia,

Speaker:

ja wiem, że to swojego zdania bronisz jak niepodległości,

Speaker:

ale czy możesz raz odpuścić?

Speaker:

Więc ja stwierdziłam, ok.

Speaker:

Być może to nie jest miejsce...

Speaker:

Korporacja, nie mówię, że firma,

Speaker:

że korporacja to nie jest miejsce dla mnie.

Speaker:

No i taką decyzję w 2008 roku podjęłam.

Speaker:

Czy zrobiłaś te trzy kroki w tył?

Speaker:

Tak, wzięłam sobie najpierw,

Speaker:

zanim podjęłam tę decyzję,

Speaker:

wzięłam miesięczny urlop.

Speaker:

Czyli ten mini sabbaty,

Speaker:

który był ugrany.

Speaker:

Tak, tak, bo jak się pracuje w korporacji,

Speaker:

no to wiemy doskonale, że człowiekowi się zdaje,

Speaker:

że tam nie ma poza korporacją żadnych drzwi.

Speaker:

Że to już tam nic się nie dzieje.

Speaker:

Że jak już człowiek wyjdzie z...

Speaker:

Korporacja daje duże poczucie bezpieczeństwa,

Speaker:

rozwoju i tak dalej.

Speaker:

I człowiek tak sobie myśli,

Speaker:

jak ja to zostawię, to ja zniknę.

Speaker:

To mnie nie będzie.

Speaker:

Więc myślę, że to była moja duża obawa.

Speaker:

No ale to jakoś tak we mnie narastało

Speaker:

i stwierdziłam, ok, dobra, to ja odchodzę.

Speaker:

I to był bardzo trudny moment,

Speaker:

bo ja nie chciałam do swojego pokoju.

Speaker:

No dobrze, ale to co zadecydowało o tym,

Speaker:

że po tych dobrych kilku latach w korporacjach,

Speaker:

jednak zdecydowałaś się,

Speaker:

już od 10 lat prowadzisz swoją własną firmę?

Speaker:

Więcej, od 2008 roku.

Speaker:

Bo zanim powstał Instytut,

Speaker:

ja pracowałam jako tak zwany shadow consultant.

Speaker:

No właśnie.

Speaker:

Czyli można powiedzieć,

Speaker:

że od 2008 roku ja prowadzę swój biznes.

Speaker:

I skąd wiedziałaś, że to będzie...

Speaker:

Nie wiedziałam, zupełnie nie wiedziałam.

Speaker:

W ogóle jak odchodziłam z WP,

Speaker:

stwierdziłam, że ja po prostu nie mogę

Speaker:

pracować więcej w korporacji.

Speaker:

No dobrze, ale czy miałaś jakąś poduszkę,

Speaker:

jakieś zabezpieczenie?

Speaker:

Bo to jest taki szalony ruch.

Speaker:

Jak człowiek ma 31 lat, to jest mu łatwiej.

Speaker:

Ale to było bardzo ciekawe miejsce, Natalia.

Speaker:

Oczywiście, super ciekawe.

Speaker:

Świetnie się to rozwijało.

Speaker:

Był ten moment, kiedy faktycznie...

Speaker:

Tym bardziej, że odchodziłam w momencie,

Speaker:

kiedy na główki gazet krzyczały

Speaker:

największy kryzys od czasów II wojny światowej.

Speaker:

Ja pamiętam, że jak złożyłam wypowiedzenie,

Speaker:

to ja dostałam maile z gratulacjami.

Speaker:

Gratulacje.

Speaker:

Gratulujemy odwagi.

Speaker:

To podejrzewam, jeszcze bardziej cię zastanowiło?

Speaker:

Czy nie?

Speaker:

Nie, nie. Ja już po prostu, jak podjęłam decyzję,

Speaker:

to już mentalnie byłaś po drugiej stronie.

Speaker:

I ja wtedy nie wiedziałam, co ja będę robić.

Speaker:

Ja myślałam, że może będę...

Speaker:

Może wrócę na uczelnię,

Speaker:

może dokończę doktorat,

Speaker:

bo ja zrobiłam studia doktoranckie,

Speaker:

ale doktoratu nigdy nie skończyłam.

Speaker:

Więc stwierdziłam, może praca naukowa,

Speaker:

może... No i tak wróciłam do tego swojego pokoju,

Speaker:

jak to mój mąż określa,

Speaker:

do swojej jamy.

Speaker:

No i tak to się zaczęło rozwijać,

Speaker:

że przez wiele lat

Speaker:

pracowałam właśnie jako shadow consultant,

Speaker:

czyli pracowałam z zarządami

Speaker:

i z działami strategii.

Speaker:

Poczekaj, wróć. Masz 31 lat.

Speaker:

I przychodzisz do zarządu

Speaker:

i mówisz, słuchajcie, jestem specjalistą.

Speaker:

Nie, to tak nie było.

Speaker:

To ładnie tak brzmi.

Speaker:

Nie, w ogóle tak nie było.

Speaker:

Jak to wyglądało?

Speaker:

To było w drugą stronę.

Speaker:

Przez to, że ja już zaczęłam pisać bloga

Speaker:

i już zaczęłam

Speaker:

dzielić się.

Speaker:

I właściwie tego bloga

Speaker:

zaczęłam pisać i tworzyć od momentu,

Speaker:

jak wróciłam z Londynu.

Speaker:

Bo to, co mówiłam,

Speaker:

wróciłam z tą 30-kilogramową

Speaker:

walizką notatek, książek

Speaker:

i tak dalej. Miałam tyle

Speaker:

informacji, że stwierdziłam, że się nimi podzielę.

Speaker:

No i wtedy mój mąż

Speaker:

mnie namówił do tego, no to załóż bloga.

Speaker:

Czym się dzieliłaś? Co to było? Jakie to były tematy?

Speaker:

Wtedy to były tematy, które były

Speaker:

związane bardzo przez to, że moja droga była związana

Speaker:

z PR-em, marketingiem i tak dalej. I było

Speaker:

związane to z alternatywnymi,

Speaker:

tak jak Basia powiedziała,

Speaker:

alternatywne formy

Speaker:

komunikacji marketingowej. To były niestandardy.

Speaker:

Tak zwane non-truts.

Speaker:

Ale potem

Speaker:

wszystkie niestandardy

Speaker:

opierały się o technologię.

Speaker:

W związku z tym jakby ten naturalny,

Speaker:

jakby to przejście od

Speaker:

niestandardowych form komunikacji marketingowej

Speaker:

do technologii, to było takie naturalne przejście.

Speaker:

No i

Speaker:

po prostu firmy same się do mnie zgłaszały.

Speaker:

Przestań o blogach.

Speaker:

Przez bloga, przez moją

Speaker:

obecność na konferencjach, na jakichś spotkaniach.

Speaker:

I one się zaczęły do mnie zgłaszać przez wiele

Speaker:

lat. No od 2008

Speaker:

do 2015. No to już było

Speaker:

7 lat. Ja pracowałam

Speaker:

sobie spokojnie z tego mojego spokojku.

Speaker:

Spokojnie, bo też chciałam o to zapytać,

Speaker:

tak jak Dagi, a propos tej poduszki.

Speaker:

Czy ty się od razu byłaś

Speaker:

w stanie utrzymać? Bo jednak pracując

Speaker:

w wirtualnej Polsce, na stanowisku

Speaker:

kierowniczym, byłaś

Speaker:

przyzwyczajona do pewnego standardu życia.

Speaker:

I

Speaker:

odchodzisz, nie masz pierwszego klienta.

Speaker:

Zaczynasz...

Speaker:

Nie wiem, czy znacie Kavina Kelly'ego.

Speaker:

Kevin Kelly to jest taki, ja tutaj też

Speaker:

o nim piszę w swojej książce. Kevin Kelly to jest

Speaker:

starszy facet. Myślę, że

Speaker:

jest po siedemdziesiątce. To jest mój

Speaker:

absolutny autorytet,

Speaker:

jeżeli chodzi

Speaker:

o technologię. On był między innymi

Speaker:

założycielem Wired.

Speaker:

To jest taka postać kluczowa,

Speaker:

jeżeli chodzi o rozwój technologii w Silicon

Speaker:

Valley.

Speaker:

On ostatnio...

Speaker:

Ale on też pisze inne rzeczy. On jest po prostu mądry

Speaker:

życiowo, bardzo.

Speaker:

I on ostatnio wydał taką książkę,

Speaker:

w której...

Speaker:

Zapomniałam tytułu, ale w każdym razie on pisze...

Speaker:

To jest książka, która powstała,

Speaker:

bo na trzydzieste urodziny

Speaker:

swojego syna, on spisywał takie

Speaker:

najważniejsze maksymy, które chciał temu

Speaker:

synowi dać.

Speaker:

I z tych trzydziestu maksym na trzydzieste

Speaker:

urodziny, urodziła mu się cała książka.

Speaker:

Teraz tam jest takich mądrości życiowych.

Speaker:

Wisdom I have known.

Speaker:

To jest ten koncept tej książki.

Speaker:

Tam jest chyba z dwieście, czy nawet więcej.

Speaker:

To są naprawdę fajne rzeczy. Tam jest między innymi

Speaker:

taka rzecz, którą on napisał,

Speaker:

która bardzo do mnie przemawia i o której

Speaker:

wiedziałam,

Speaker:

zanim on o niej napisał.

Speaker:

Że człowiek musi

Speaker:

w pewnym momencie swojego życia,

Speaker:

najlepiej jak jest młody, stąd pewnie

Speaker:

ten mój pokój

Speaker:

w dawnym szybie po windzie towarowej,

Speaker:

przeżyć

Speaker:

w

Speaker:

najtrudniejszych możliwych warunkach.

Speaker:

Bez pieniędzy. Bo właśnie wtedy,

Speaker:

jeżeli potem jest starszy,

Speaker:

nie ma sytuacji, która go zaskoczy.

Speaker:

To znaczy, że jest jakby przyzwyczajony

Speaker:

do momentu, że potrafi

Speaker:

odnaleźć się w sytuacji,

Speaker:

kiedy nie ma pieniędzy.

Speaker:

Tak, bo to pokazuje, że potrafisz

Speaker:

się zaadaptować do sytuacji, ponieważ

Speaker:

człowiek ma fenomenalną zdolność adaptacji.

Speaker:

I my sobie nie zdajemy czasami z tego sprawy.

Speaker:

Myślimy, że to co mamy, jak stracimy,

Speaker:

to jak my sobie poradzimy. Ale z drugiej strony

Speaker:

my bardzo szybko adaptujemy się do zmian.

Speaker:

I człowiek ma tą niezwykłą,

Speaker:

wielkość, gdzie jest postawiony

Speaker:

w trudnej sytuacji i dobrze, żeby ją przeżył.

Speaker:

Masz rację, absolutnie.

Speaker:

No, więc ja oczywiście, wiadomo, że wyjście

Speaker:

z bycia szefową działu

Speaker:

PR-u w korporacji

Speaker:

do własnego pokoju

Speaker:

w kryzysie,

Speaker:

to nie jest

Speaker:

może najlepszy wybór.

Speaker:

Natomiast dzisiaj ja wiem, z perspektywy czasu,

Speaker:

że to była moja najlepsza decyzja ever.

Speaker:

Najlepsza decyzja ever.

Speaker:

I gdybym mogła ją podjąć, podbijałabym ją

Speaker:

milion razy.

Speaker:

Tylko podpowiedz, czy byłaś w stanie się utrzymać?

Speaker:

Czy miałaś jakiś taki okres przejściowy,

Speaker:

kiedy właśnie mąż cię wspierał finansowo?

Speaker:

Wiadomo, że jest łatwiej,

Speaker:

kiedy ja miałam już wtedy męża,

Speaker:

który normalnie pracował, zarabiał pieniądze.

Speaker:

Wiadomo, że też to nie była taka decyzja,

Speaker:

że odchodzę, rzucam.

Speaker:

Tylko się do niej też przygotowywałam,

Speaker:

więc tam sobie zbudowałam jakąś poduszkę finansową.

Speaker:

No, ale początki były trudne.

Speaker:

Tego nie ukrywam.

Speaker:

No i potem oczywiście to się rozwijało.

Speaker:

Pamiętasz, ile czasu zajęło ci znalezienie pierwszego zlecenia?

Speaker:

Znaczy, pierwszego zlecenia to nie.

Speaker:

Ono to było, to już było.

Speaker:

Czyli to już było coś, co już widziałaś,

Speaker:

że to ma potencjał.

Speaker:

Tak, tak, tak. Więc to nie było tak, że ja po prostu

Speaker:

budowałam to zupełnie tak, jak powiedziałam.

Speaker:

To już od kilku lat pisałam bloga,

Speaker:

już część ludzi się do mnie zgłaszało,

Speaker:

ludzie mnie znali, więc to nie było tak,

Speaker:

że ja dopiero siadłam i zaczęłam się zastanawiać

Speaker:

nad tym, jak zbudować ten biznes.

Speaker:

Dobrze, to teraz taka kolejna, kolejny piwot,

Speaker:

bo od takiej konsultantki zewnętrznej

Speaker:

w obszarach, na których się znałaś,

Speaker:

bo tą wiedzę też poświęciłaś,

Speaker:

posiadłaś w korporacji.

Speaker:

Doszłaś do momentu,

Speaker:

w którym zdefiniowałaś siebie jako

Speaker:

ekspertkę od

Speaker:

analizowania trendów

Speaker:

i wpadłaś na pomysł powołania

Speaker:

InFuture Institute. Pamiętasz, co było inspiracją?

Speaker:

Tak, ja siebie nigdy nie zdefiniowałam

Speaker:

jako ekspertki. Raczej było to tak,

Speaker:

że siedząc w tym swoim pokoju,

Speaker:

miałam coraz więcej zapytań, coraz więcej

Speaker:

zleceń,

Speaker:

coraz więcej projektów i coraz więcej klientów.

Speaker:

I stwierdziłam, że doszłam

Speaker:

do sufitu. Czyli,

Speaker:

że już nie jestem w stanie więcej

Speaker:

tego, jakby

Speaker:

wykonywać tych wszystkich zapytań, które

Speaker:

do mnie przychodzą sama. I, że albo mogę

Speaker:

zostać w tym swoim pokoju

Speaker:

i powiedzieć, dobra...

Speaker:

Nie byłeś w stanie się skalować.

Speaker:

Tak, nie byłam w stanie. Sklonować.

Speaker:

Tak jest. Więc stwierdziłam, no albo mogę

Speaker:

po prostu zostać i tam sobie robić jakieś takie drobne

Speaker:

rzeczy dla jednej osoby, albo mogę

Speaker:

zrobić coś większego. No i stwierdziłam,

Speaker:

że chcę zrobić coś większego. No i tak

Speaker:

powstał Instytut. A ile osób teraz w twojej

Speaker:

organizacji wytrwało? W samej tej

Speaker:

core organizacji to jest 12 osób,

Speaker:

które pracują w zespole.

Speaker:

Natomiast przy

Speaker:

projektach wiadomo, że tych osób jest

Speaker:

zdecydowanie więcej. Plus mamy też stałych

Speaker:

współpracowników. Więc czasami jest tak, że jak

Speaker:

robimy jakieś projekty, to dotrudniamy na przykład

Speaker:

kolejnych 10-12

Speaker:

osób. Albo współpracujemy

Speaker:

ze specjalistami. Więc to zależy od

Speaker:

projektu. To jaki był koszt w ogóle

Speaker:

rozpoczęcia tego przedsięwzięcia?

Speaker:

Czy to... Pamiętasz jakąś kwotę,

Speaker:

którą musiałaś przeznaczyć na

Speaker:

zatrudnienie pierwszej osoby,

Speaker:

na zajęcie biura? Bo to wiesz, też

Speaker:

ciekawy z punktu widzenia zakładania.

Speaker:

Zazwyczaj już miałyśmy pewne rozmowy

Speaker:

w poprzednim też sezonie mówiąc o tym, że

Speaker:

nie przesadzajmy z kosztami na samym początku.

Speaker:

Czyli pewnie nie zatrudniałaś na umowę o pracę

Speaker:

i nie wynajęłaś 100 metrów kwadratowych

Speaker:

najbardziej prestiżowej lokalizacji.

Speaker:

Nie było tak. Nie było tak.

Speaker:

Nie było tak. Na początku

Speaker:

w ogóle zatrudniłam dwie osoby.

Speaker:

Bardzo trudno w ogóle było mi przejść

Speaker:

z domu do biura.

Speaker:

Przez to, że ja 8 lat pracowałam sama,

Speaker:

bo do tej pory tak jest.

Speaker:

Ciebie pandemia nie zaskoczyła.

Speaker:

Ty już w tym trybie działałaś dużo wcześniej.

Speaker:

Tak, ale do dziś jest tak, że ja bardzo lubię

Speaker:

pracować z domu. Jak mam taki intensywny czas,

Speaker:

to ja po prostu się zamykam.

Speaker:

Bo też jakby moja praca polega na tym,

Speaker:

że ja mam jednak bardzo dużo kontaktów z ludźmi.

Speaker:

I

Speaker:

ja czasami po prostu muszę wrócić do tego

Speaker:

mojego pokoju, chociaż wiem, że

Speaker:

z perspektywy w ogóle prowadzenia biznesu

Speaker:

lepiej jest jak jestem na miejscu.

Speaker:

A jaka jest twoja rola teraz?

Speaker:

Jest jakaś operacyjna, czy raczej

Speaker:

to jest wizjonerstwo? Plus

Speaker:

wiemy też, że to się pewnie zmienia w czasie,

Speaker:

bo jak jesteś zaangażowana w pisanie choćby

Speaker:

książki, to wtedy ta twoja aktywność

Speaker:

też jest mniejsza, prawda?

Speaker:

Myślę, że pełnię rolę

Speaker:

i taką jakby

Speaker:

nadającą kierunek temu,

Speaker:

gdzie Instytut idzie, czyli

Speaker:

odpowiadam za strategie, odpowiadam

Speaker:

za finanse, odpowiadam za

Speaker:

nowe produkty.

Speaker:

Ale na poziomie operacyjnym jest

Speaker:

na zespole Ola Trapp, która jakby zarządza

Speaker:

operacyjnie całym zespołem.

Speaker:

Ja się włączam czasami

Speaker:

w takie działania operacyjne,

Speaker:

jeżeli jestem potrzebna, jeżeli zespół tego

Speaker:

potrzebuje, ale raczej jakby z Olą jesteśmy podzielone

Speaker:

w taki sposób, że no ja odpowiadam

Speaker:

za te duże rzeczy strategiczno-wizjonerskie,

Speaker:

Ola odpowiada za rzeczy operacyjne.

Speaker:

No to teraz pytanie. Czym się zajmuje

Speaker:

InFuture Institute? Jakie wy macie produkty?

Speaker:

Co wy sprzedajecie?

Speaker:

Ok. Jakbym miała tak bardzo

Speaker:

prosto powiedzieć, no my się

Speaker:

zajmujemy,

Speaker:

bo powiedziałyście na początku,

Speaker:

że ja mam taki dziwny zawód prognozowania

Speaker:

przyszłości, ale ja tak o sobie nie myślę.

Speaker:

Ja raczej myślę o sobie, jako o osobie,

Speaker:

która zajmuje się

Speaker:

analizą

Speaker:

i syntezą, i szukaniem

Speaker:

pewnych sygnałów zmian.

Speaker:

I oczywiście dotyczy to przyszłości,

Speaker:

ale dotyczy to bardzo mocno strategii.

Speaker:

Tak? Nie da się wypracować strategii,

Speaker:

nie mając wiedzy o przyszłości.

Speaker:

I z drugiej strony, po co mi

Speaker:

wiedza o przyszłości, jeżeli nie zamierzam

Speaker:

jej wykorzystywać do strategii. W związku z tym,

Speaker:

to co my robimy, to są analizy

Speaker:

i badania, które

Speaker:

są wsadem, jakby są przed strategią.

Speaker:

Czyli to, czym jakbym miała bardzo prosto

Speaker:

podzielić, to czym my się zajmujemy.

Speaker:

Z jednej strony zajmujemy się

Speaker:

identyfikacją trendów,

Speaker:

przy czym trendy my

Speaker:

rozumiemy, że to są stałe,

Speaker:

istotne, trwające w czasie

Speaker:

zmiany technologiczne, społeczne,

Speaker:

ekonomiczne, polityczne,

Speaker:

środowiskowe. Czyli to nie są jakieś tam

Speaker:

trendy z TikToka,

Speaker:

tylko to są naprawdę

Speaker:

duże, istotne zmiany.

Speaker:

I analizujemy też

Speaker:

megatrendy. Megatrendy to są w ogóle zmiany

Speaker:

o globalnym poziomie, bardzo duże,

Speaker:

na które my już jako ludzie nie mamy wpływu, takie już

Speaker:

niesterowalne. I my to

Speaker:

identyfikujemy, czyli to jest jeden obszar

Speaker:

i to jest czasami firmom potrzebne.

Speaker:

Tym jest na przykład mapa trendów. Tak? Zidentyfikowaliśmy

Speaker:

megatrendy, zidentyfikowaliśmy

Speaker:

trendy. Ale mapa trendów nie jest

Speaker:

płatna. W wersji podstawowej

Speaker:

nie jest płatna. To jest moja wewnętrzna

Speaker:

misja i też misja całego

Speaker:

tytułu. Ja to zawsze miałam w sobie.

Speaker:

To jest chęć dzielenia się wiedzą. W momencie,

Speaker:

kiedy my zamykamy wiedzę, to też

Speaker:

firmy mniejsze, które nie mają pieniędzy

Speaker:

na jakby

Speaker:

dostęp do wiedzy, nie mogą się rozwijać.

Speaker:

Nie są konkurencyjne.

Speaker:

Tak, więc nasza misja dzielenia się wiedzą,

Speaker:

ona to jest jedna z najważniejszych misji,

Speaker:

którą my mamy. W związku z tym mapę trendów

Speaker:

my w tej podstawowej wersji,

Speaker:

podstawowa wersja polega na tym, że masz wszystkie

Speaker:

trendy, opisy trendów, definicje, przyczyny,

Speaker:

konsekwencje, branże wrażliwe,

Speaker:

technologie wspierające. My to oddajemy

Speaker:

natomiast dodatkowe rzeczy typu

Speaker:

wskaźniki, manifestacje i tak dalej,

Speaker:

które robimy, czyli już takie dodatkowe pogłębione

Speaker:

analizy, one są w wersji

Speaker:

płatnej. Czyli pierwszy obszar

Speaker:

identyfikacja trendów, megatrendów.

Speaker:

Drugi obszar,

Speaker:

bo co z tego, że my jesteśmy w stanie

Speaker:

zauważyć pewne trendy,

Speaker:

jeżeli nie umiemy ich wdrożyć. Czyli drugi

Speaker:

obszar, w którym działamy, to jest

Speaker:

implementacja trendów, czyli jak pracować

Speaker:

z mapą trendów, jak pracować z trendami, jak

Speaker:

odpowiadać strategicznie na te wyzwania,

Speaker:

jak diagnozować niepewności, ryzyko,

Speaker:

Jakbyś miała powiedzieć o strukturze

Speaker:

przychodów. W ogóle może się zatrzymałyśmy

Speaker:

przy pierwszym, głównym, flagowym waszym produkcie,

Speaker:

czyli przy mapie trendów i tym, że

Speaker:

podstawowa wersja jest bezpłatna,

Speaker:

kolejna zdaje się za 79 zł,

Speaker:

kolejna niecałe 200 zł

Speaker:

na pewno, tak jak sprawdzałam aktualnie.

Speaker:

Ale czy to jest w ogóle

Speaker:

wasze główne źródło przychodów?

Speaker:

Główne źródło to jest oczywiście doradztwo strategiczne.

Speaker:

Czyli

Speaker:

to co widać

Speaker:

na zewnątrz, to co my robimy,

Speaker:

to jest jakby wierzchołek góry

Speaker:

budowej. To jest niewielka część naszej pracy.

Speaker:

Większość naszej pracy, no to jest

Speaker:

to, że my pracujemy

Speaker:

strategicznie z dużymi firmami.

Speaker:

To są albo zarządy, bo

Speaker:

albo działamy na poziomie C-level,

Speaker:

albo to są działy innowacji,

Speaker:

albo to są działy strategii. Czasami też

Speaker:

pracujemy z działami HR, które dzisiaj mają dużo

Speaker:

wyzwań związanych ze

Speaker:

zmianami pokoleniowymi, z tym, że

Speaker:

wchodzą nowe pokolenia, że mamy wojny

Speaker:

międzypokoleniowe, starsze versus młodsze pokolenie.

Speaker:

I czasami, ale tego

Speaker:

już jest naprawdę mniej, pracujemy z działami

Speaker:

marketingu, ale to już jest bardzo, bardzo rzadko.

Speaker:

To mnie zaskoczyłaś.

Speaker:

Myślałam, że właśnie z działami marketingu

Speaker:

też dużo. Tak, i sprzedaży.

Speaker:

Nie, jednak głównie działy strategii,

Speaker:

działy innowacji, czyli na przykład, no nie wiem, ostatnio

Speaker:

pracujemy z

Speaker:

dużą firmą,

Speaker:

która poprosiła nas o

Speaker:

analizę, która

Speaker:

polega na znalezieniu zupełnie nowych

Speaker:

składników do ich produktów.

Speaker:

I z analizy, którą myśmy zrobili, właśnie

Speaker:

wykorzystując nasze bazy,

Speaker:

zaproponowaliśmy im

Speaker:

ponad 40

Speaker:

nowych składników, które

Speaker:

właśnie są z analizy artykułów naukowych,

Speaker:

którego w ogóle jeszcze nikt o nich nie mówi.

Speaker:

Nawet media o nich jeszcze nie mówią.

Speaker:

I oni do dalszej analizy,

Speaker:

do dalszej pracy nad innowacyjnym produktem

Speaker:

wybrali 32.

Speaker:

Poczekaj Natalia, ale

Speaker:

bo to brzmi w ogóle fascynująco.

Speaker:

Natomiast ja bym chciała, żebyśmy troszkę

Speaker:

tę mgłę,

Speaker:

ponieważ dla wielu osób może to nie być jasne,

Speaker:

skąd ty te trendy bierzesz?

Speaker:

Jak to było, że ty teraz

Speaker:

można powiedzieć, ok,

Speaker:

czat GPT, wprowadzam informacje,

Speaker:

to nie jest takie łatwe.

Speaker:

Natomiast też chciałabym, żebyś powiedziała,

Speaker:

jak to było kiedyś, bo to na pewno

Speaker:

się zmieniło. Teraz oczywiście wykorzystujesz

Speaker:

sztuczną inteligencję, bo już o tym wcześniej

Speaker:

rozmawiałyśmy przed spotkaniem.

Speaker:

Natomiast zastanawiam się, na ile

Speaker:

mogłabyś się podzielić informacjami, skąd

Speaker:

pozyskujesz wiedzę na temat tych trendów?

Speaker:

Jak to w ogóle jest, że trafiasz...

Speaker:

Tak, że trafiasz w punkt, tak?

Speaker:

A może nie trafiasz czasami w punkt?

Speaker:

Może byś się podzieliła jakąś jedną topą?

Speaker:

Nie zdarzyło się jeszcze.

Speaker:

Nie zdarzyło się jeszcze.

Speaker:

Tak, to co powiedziałam.

Speaker:

Dzisiaj w ogóle jakby

Speaker:

jest coś takiego, że słowo trend

Speaker:

straciło swoją wartość. Właśnie przez to,

Speaker:

że my dzisiaj jako trendy rozumiemy mody.

Speaker:

Jak sobie prześledzicie,

Speaker:

pod koniec ubiegłego roku być może widziałyście,

Speaker:

pojawiła się,

Speaker:

nie pamiętam jak się nazywała ta babka,

Speaker:

to jest jakaś

Speaker:

firma badawcza

Speaker:

z Wielkiej Brytanii,

Speaker:

może z Holandii, zebrała wszystkie

Speaker:

raporty trendowe ze świata.

Speaker:

Łącznie zebrali

Speaker:

270 raportów trendowych.

Speaker:

One są ogólnodostępne.

Speaker:

Jak będziecie miały ochotę, mogę wam wysłać

Speaker:

dostęp do tych raportów.

Speaker:

Myśmy je przeanalizowali,

Speaker:

wykorzystując nasze narzędzie.

Speaker:

I tam,

Speaker:

jak sobie popatrzycie na te raporty trendowe,

Speaker:

to tam się pojawiają takie słowa jak na przykład

Speaker:

Carcass Time,

Speaker:

Hortifuturism,

Speaker:

Spermocalypse,

Speaker:

Imagination itd.

Speaker:

I te słowa,

Speaker:

tak naprawdę, jak mnie zapytacie, co one znaczą,

Speaker:

ja nie wiem, co one znaczą.

Speaker:

To właśnie pokazuje,

Speaker:

że my dzisiaj mamy w sobie taką potrzebę

Speaker:

cały czas szukania czegoś nowego.

Speaker:

Nowe, nowe, nowe.

Speaker:

W związku z tym, albo mówimy o trendach,

Speaker:

że trendy to są zjawiska,

Speaker:

które są na TikToku,

Speaker:

które są sztucznie wygenerowane przez algorytmy,

Speaker:

albo trendy to są jakieś właśnie wymyślone słowa

Speaker:

w ramach jakiejś kreatywnej burzy mózgów,

Speaker:

i tak naprawdę one...

Speaker:

Liczy się, żeby były nowe.

Speaker:

Ale to też nie jest tak, że porządkuje się w ten sposób

Speaker:

pewnego rodzaju rzeczywistość, która się tworzy?

Speaker:

No nie, no bo właśnie jeszcze większy chaos.

Speaker:

Jeszcze ją bardziej komplikujemy.

Speaker:

I teraz, natomiast

Speaker:

trendy, które my śledzimy,

Speaker:

one są wynikiem bardzo rygorystycznej

Speaker:

analizy danych.

Speaker:

Danych jakościowych i danych ilościowych.

Speaker:

W związku z tym, jak na przykład sobie popatrzycie na

Speaker:

mapę trendów,

Speaker:

to nie znajdziecie na niej czegoś takiego, co się nazywa kryptowaluty.

Speaker:

Dlaczego?

Speaker:

Dlatego, że my mamy, opracowaliśmy taki nasz

Speaker:

wewnętrzny wskaźnik,

Speaker:

który nazywamy Trend Momentum Index,

Speaker:

TMI, który

Speaker:

pokazuje nam, to znaczy jakby jesteśmy w stanie

Speaker:

oceniać trend na dwóch wymiarach.

Speaker:

Na wymiarze hype, czyli na ile dany

Speaker:

trend jest popularny mediowo,

Speaker:

i na wymiarze impact, czyli na ile dany trend

Speaker:

ma wpływ na naszą rzeczywistość.

Speaker:

Czasami hype i impact idą razem,

Speaker:

tak? Czyli coś ma, taki trend jak rezyliencja,

Speaker:

ma bardzo wysoki hype, dużo się o tym mówi,

Speaker:

i ma bardzo duży wpływ.

Speaker:

Czasami to jest...

Speaker:

Rezyliencja. Rezyliencja, czyli

Speaker:

odporność na zmiany, odporność na wstrząsy.

Speaker:

I to może być różnego rodzaju rezyliencja.

Speaker:

Czyli rezyliencja, która jest w organizacjach.

Speaker:

W organizacjach. Tak. Nie ludzka,

Speaker:

tylko w organizacjach.

Speaker:

Jasne.

Speaker:

Ale na przykład mamy taki trend, który się nazywa

Speaker:

analfabetyzm funkcjonalny. I to jest

Speaker:

trend, który mówi o tym, że ludzie tracą

Speaker:

zdolność czytania

Speaker:

ze zrozumieniem

Speaker:

i jasnego formułowania myśli.

Speaker:

To ma ogromny wpływ, czyli impact

Speaker:

jest bardzo duży, ale hype jest bardzo niski.

Speaker:

Nie wiem, czy czytałyście gdzieś

Speaker:

o analfabetyzmie funkcjonalnym.

Speaker:

Tego jest niewiele.

Speaker:

Ale faktycznie dla tych, którzy tak zaczynają

Speaker:

czytają, o tym mówi.

Speaker:

Natomiast realnie

Speaker:

hype jest niski. I teraz

Speaker:

przez to, że my analizujemy

Speaker:

trendy właśnie na tych cały czas dwóch wymiarach,

Speaker:

bo to też nie znaczy, że jak ktoś ma wysoki hype,

Speaker:

to to jest złe.

Speaker:

Czasami tak jest. Kryptowaluty miały bardzo wysoki hype.

Speaker:

Relatywnie niski impact.

Speaker:

I to doprowadziło

Speaker:

do bańki. Czyli mieliśmy bańkę,

Speaker:

ale przez ten

Speaker:

spadek na wartości jednak

Speaker:

miały impact.

Speaker:

Oczywiście, ale sama

Speaker:

branża kryptowalut

Speaker:

po prostu się załamała. Tak samo jak

Speaker:

mieliśmy taką sytuację podobną

Speaker:

na początku lat dwutysięcznych, kiedy w ogóle

Speaker:

wchodził internet. Mieliśmy bańkę internetową,

Speaker:

bo znowu był bardzo duży hype.

Speaker:

Impact był relatywnie niewielki

Speaker:

z tego powodu, że ta technologia dopiero się rozwijała.

Speaker:

Ale wtedy określilibyście

Speaker:

właśnie internet jako trend, czy też nie?

Speaker:

To byłby hype bardziej.

Speaker:

Sama technologia była trendem rosnącym

Speaker:

i na pewno już byśmy widzieli,

Speaker:

że on ma impact.

Speaker:

Czyli możecie zmienić w pewnym momencie

Speaker:

stan.

Speaker:

My to analizujemy z miesiąca na miesiąc.

Speaker:

Ale mapy trendów publikujecie

Speaker:

nową raz w roku?

Speaker:

Raz w roku, ale wskaźnik od tego roku też udostępniliśmy

Speaker:

i można go analizować sobie

Speaker:

na przykład w cyklach miesięcznych.

Speaker:

Przepraszam, ja patrzę też na czas

Speaker:

i oprócz metodologii

Speaker:

bardzo mnie interesuje, myślę, że słuchaczy też,

Speaker:

jakie są kluczowe wnioski

Speaker:

z najbardziej

Speaker:

i najświeższej analizy

Speaker:

i mapy trendów. Jeśli możesz się podzielić

Speaker:

i być może coś ciebie zaskoczyło,

Speaker:

bo tak jak mówisz,

Speaker:

nie podążacie za TikTokiem,

Speaker:

ale macie swoją metodologię

Speaker:

i wychwytujecie

Speaker:

to, co jest istotne.

Speaker:

To, przed czym chcecie

Speaker:

przestrzeć być może zarządy,

Speaker:

albo na co je przygotować.

Speaker:

Więc chcielibyśmy...

Speaker:

Na mapie w tym roku jest 81 trendów,

Speaker:

więc może nie będę ich wymieniała,

Speaker:

bo one są ułożone w

Speaker:

większe obszary,

Speaker:

one są ułożone w megatrendy,

Speaker:

czyli te 81 trendów przypisanych jest

Speaker:

do 7 większych megatrendów.

Speaker:

I to powiem o tych megatrendach.

Speaker:

Po raz pierwszy w tym roku w ogóle

Speaker:

nazwaliśmy te megatrendy światami.

Speaker:

Właśnie zrobiliśmy to świadomie i celowo,

Speaker:

po to, żeby pokazać wielowymiarowość naszego świata,

Speaker:

wielowarstwowość. To, że nasz świat

Speaker:

jest światem światów równoległych.

Speaker:

Tych światów jest 7.

Speaker:

Pierwszy megatrend to jest

Speaker:

świat przeobrażeń społecznych.

Speaker:

Tutaj wchodzą wszystkie zmiany społeczne

Speaker:

i demograficzne, które dzieją się na skutek

Speaker:

zmian technologicznych, zmian środowiskowych

Speaker:

i wyzwań,

Speaker:

z którymi się mierzymy. Czyli tutaj mamy

Speaker:

nie wiem, starzejące się społeczeństwo,

Speaker:

pokolenie Z, osamotnienie, pokolenie alfa,

Speaker:

społeczeństwo wypalenia,

Speaker:

fake newsy,

Speaker:

zniekształcona rzeczywistość.

Speaker:

I tutaj w ogóle w tym obszarze

Speaker:

świat przeobrażeń społecznych

Speaker:

mamy najwięcej trendów z tego powodu,

Speaker:

że wszystkie inne trendy z innych obszarów,

Speaker:

trendy technologiczne, gospodarcze,

Speaker:

środowiskowe, one zawsze wpływają

Speaker:

na społeczeństwo. Drugi trend

Speaker:

to jest świat AI.

Speaker:

Czyli tutaj mamy wszystkie

Speaker:

trendy, które są związane

Speaker:

z rozwojem sztucznej inteligencji i jej wpływem

Speaker:

na nasze życie w różnych obszarach,

Speaker:

społecznym, gospodarczym, technologicznym.

Speaker:

Tutaj jest nie tylko generatywna

Speaker:

sztuczna inteligencja, ale też inne formy

Speaker:

AI, czyli no nie wiem,

Speaker:

samoreplikująca się AI, wyjaśniania

Speaker:

realna AI, czy tak zwana XAI,

Speaker:

etyczna AI,

Speaker:

inteligencja ucieleśniona,

Speaker:

czyli to, że

Speaker:

maszyny zaczynają mieć ciało,

Speaker:

a nie tylko sztuczna inteligencja

Speaker:

jest uwięziona w danych i analizuje tylko dane.

Speaker:

Dzisiaj wiemy, że jakby zmieniamy

Speaker:

w kontekście tego trendu inteligencja ucieleśniona,

Speaker:

zmieniamy podejście

Speaker:

i jakby głównym narzędziem poznawania

Speaker:

świata przez maszynę są dane,

Speaker:

ale poprzez jej własne ciało.

Speaker:

Czyli mówię tutaj o robotach na przykład.

Speaker:

Kolejny trend

Speaker:

to jest świat lustrzany,

Speaker:

rozumiany jako postępująca cyfryzacja

Speaker:

naszego życia, znowu też we wszystkich

Speaker:

wymiarach. I tutaj mamy, to jest właśnie

Speaker:

ten internet rzeczy, internet

Speaker:

wszech rzeczy, internet pojazdów,

Speaker:

internet energii, internet myśli,

Speaker:

internet umiejętności i tak dalej. Czyli to, że

Speaker:

cały nasz świat,

Speaker:

fizyczny świat,

Speaker:

we wszystkich jego wymiarach

Speaker:

zostaje scyfryzowany.

Speaker:

Czyli od momentu, kiedy scyfryzowaliśmy

Speaker:

informacje, kiedy powstawał internet,

Speaker:

potem scyfryzowaliśmy nasze relacje,

Speaker:

media społecznościowe.

Speaker:

Teraz zaczynamy cyfryzować świat fizyczny,

Speaker:

czyli to jest ten internet rzeczy, pojazdów,

Speaker:

internet energii.

Speaker:

I idziemy w kierunku

Speaker:

internetu zmysłów, internetu

Speaker:

myśli. Tak, czyli całkowita

Speaker:

cyfryzacja nawet funkcjonowania człowieka.

Speaker:

Kolejny mega trend to są

Speaker:

świata alternatywne. Czyli to jest

Speaker:

taki mega trend, który mówi o tym, że zaczynamy

Speaker:

jako ludzie przekraczać swoje granice.

Speaker:

Na poziomie fizycznym, na poziomie

Speaker:

biologicznym,

Speaker:

na poziomie poszukiwania

Speaker:

surowców, czyli tutaj wchodzą

Speaker:

takie trendy, jak na przykład górnictwo

Speaker:

głębinowe, górnictwo księżycowe,

Speaker:

edytowalna natura.

Speaker:

Potem mamy świat kryzysów zdrowotnych,

Speaker:

który mówi o tym, że żyjemy

Speaker:

w świecie kryzysów zdrowotnych.

Speaker:

Po prostu. I tutaj dotyczy to zarówno

Speaker:

kryzysów, z którymi się zmagamy,

Speaker:

typu kryzys zdrowia psychicznego,

Speaker:

lekooporność,

Speaker:

pandemię grzybicze, które na razie

Speaker:

jeszcze nie dotykają na dużą skalę ludzi.

Speaker:

To nie jest scenariusz dla was.

Speaker:

Tylko dotykają na przykład rośliny uprawne,

Speaker:

co w konsekwencji przekłada się też

Speaker:

na człowieka, bo grożą nam

Speaker:

klęski głodu i

Speaker:

kryzys żywnościowy.

Speaker:

Pandemie zoonotyczne, czyli

Speaker:

pandemię odzwierzęce. Wiemy, że COVID nie był pierwszą

Speaker:

i też nie był ostatnią pandemią, która się nam zdarzyła.

Speaker:

Ale też tutaj wchodzą wszelkiego

Speaker:

rodzaju zmiany w

Speaker:

obszarze zdrowia, czyli inżynieria

Speaker:

genetyczna, inżynieria tkankowa,

Speaker:

medycyna regeneratywna, czyli

Speaker:

próba radzenia sobie z tymi kryzysami,

Speaker:

z którymi się zmagamy.

Speaker:

Zrównoważony świat, to jest szósty.

Speaker:

Czyli

Speaker:

mówimy po prostu o zrównoważonym

Speaker:

rozwoju, ale w takim holistycznym

Speaker:

wymiarze, czyli nie tylko środowisko,

Speaker:

ale też zrównoważony rozwój gospodarczy

Speaker:

i

Speaker:

sprawiedliwe i inkluzywne

Speaker:

społeczeństwo. I ostatni megatrend to jest

Speaker:

świat wojen. On jeszcze w zeszłym roku

Speaker:

nazywał się na mapie multipolaryzacja świata.

Speaker:

Ale w tym roku ze względu

Speaker:

na pogłębienie

Speaker:

się napięć

Speaker:

na poziomie geopolitycznym, no to

Speaker:

stwierdziliśmy, że multipolaryzacja świata

Speaker:

nie odzwierciedla tego, co się realnie dzieje.

Speaker:

I zmieniliśmy nazwę na świat wojen. No i tutaj

Speaker:

wchodzi druga zimna wojna,

Speaker:

zmiana globalnego układu sił.

Speaker:

To jest związane oczywiście ze

Speaker:

słabnącą rolą Stanów Zjednoczonych

Speaker:

na arenie międzynarodowej.

Speaker:

Przyznam, że po tych siedmiu trendach

Speaker:

sporo jest tam negatywnych

Speaker:

elementów, które

Speaker:

mogą przytłaczać.

Speaker:

I zastanawiam się na ile scenariusze,

Speaker:

które są

Speaker:

albo trendy, które pokazujecie, są

Speaker:

tymi, które faktycznie się pogłębiają

Speaker:

w stronę tę niekorzystną.

Speaker:

I czy są jakieś, bo fajnie, że

Speaker:

jest jeden ten zrównoważony świat,

Speaker:

bardzo dobrze, że istnieje, ale jednak

Speaker:

wymieniłaś wiele, które jednak mają ten

Speaker:

efekt dość negatywny.

Speaker:

To jest bardzo ważne, żebyśmy...

Speaker:

To są mega trendy, czyli to są te

Speaker:

duże, niestarowalne zmiany, które się dzieją.

Speaker:

Ale w ramach ich są

Speaker:

trendy, na które my już mamy wpływ.

Speaker:

I też powinniśmy patrzeć na to,

Speaker:

jakby rozumieć, że

Speaker:

to nie jest tak, że trend,

Speaker:

to jest jakaś taka kula,

Speaker:

która jest w nas rzucona i my możemy

Speaker:

tylko na nią czekać i ona po prostu

Speaker:

w nas uderzy, albo nie, albo się tak trochę

Speaker:

uchylimy, albo tego nie zrobimy.

Speaker:

My możemy realnie wpływać na

Speaker:

trendy, możemy je zmieniać. Czyli na przykład

Speaker:

jak mamy taki trend polaryzacja,

Speaker:

który wiemy, że ma bardzo negatywne konsekwencje.

Speaker:

My zresztą też od dwóch lat

Speaker:

robimy wskaźnik wpływu trendów na cele

Speaker:

zrównoważonego rozwoju. Czyli my dokładnie wiemy,

Speaker:

który z trendów wpływa pozytywnie

Speaker:

na cele zrównoważonego rozwoju, a który wpływa

Speaker:

negatywnie. Jeżeli wiemy, które

Speaker:

trendy wpływają pozytywnie, to możemy te

Speaker:

trendy przyspieszać. Tak możemy

Speaker:

na nie wpływać, możemy je rozwijać.

Speaker:

Jeżeli wiemy, że trend wpływa negatywnie

Speaker:

na realizację celów zrównoważonego rozwoju,

Speaker:

to możemy im przeciwdziałać. I na przykład

Speaker:

takim trendem jest polaryzacja.

Speaker:

I wiemy oczywiście, że polaryzacja wynika

Speaker:

z kryzysów finansowych, z nierówności,

Speaker:

z napięć, które są,

Speaker:

z algorytmizacji naszego życia i tak dalej.

Speaker:

Ale czy możemy przeciwdziałać

Speaker:

polaryzacji? Możemy. Na poziomie indywidualnym

Speaker:

takim, że każdy z nas podejmuje decyzję

Speaker:

nie będę

Speaker:

wchodził w jakieś polaryzujące dyskusje.

Speaker:

Albo nie będę używał jakichś tam

Speaker:

określeń wobec innych ludzi.

Speaker:

Na poziomie edukacji uczymy dzieci

Speaker:

tego, żeby krytycznie myślały. Żeby wiedziały, że

Speaker:

świat nie jest czarno-biały. Żeby umiały

Speaker:

rozróżnić dezinformacje.

Speaker:

Bo wiemy, że fałszywe informacje powodują

Speaker:

w nas bardzo silne negatywne emocje,

Speaker:

a to prowadzi do pogłębionej polaryzacji.

Speaker:

Na poziomie rządów możemy

Speaker:

przeciwdziałać polaryzacji, wprowadzając

Speaker:

regulacje prawne. Na poziomie biznesów

Speaker:

możemy sobie ustalić, że mamy jakiś język,

Speaker:

który nie jest językiem wykluczającym.

Speaker:

Albo, że tworzymy jakąś przestrzeń

Speaker:

do dyskusji ludzi o różnych poglądach.

Speaker:

Czyli możemy przeciwdziałać temu trendowi.

Speaker:

Możemy zmniejszać polaryzację, a nie

Speaker:

ją podkręcać. To mam pytanie w takim razie.

Speaker:

Czy współpracujecie tylko i wyłącznie

Speaker:

z firmami prywatnymi?

Speaker:

Czy również zdarza ci się zabrać głos

Speaker:

w przypadku polityków

Speaker:

Parlamentu Europejskiego?

Speaker:

Bo to jest też to forum.

Speaker:

Tak. Tam częściej mam wystąpienia.

Speaker:

Czyli miałam wystąpienie w zeszłym roku

Speaker:

na forum Parlamentu Europejskiego,

Speaker:

gdzie mówiłam o świecie lustrzanym.

Speaker:

I tutaj miałam wystąpienie na konferencji poświęconej

Speaker:

cyberbezpieczeństwu, na której występował

Speaker:

przede mną

Speaker:

minister Gawkowski. I ja zaraz po nim

Speaker:

występowałam z takim keynote'em dotyczącym

Speaker:

wyzwań dla cyberbezpieczeństwa

Speaker:

płynących właśnie z mapy trendów.

Speaker:

To ja ci powiem, że ja po przeczytaniu

Speaker:

twojej książki miałam taką

Speaker:

niestety

Speaker:

przykrą myśl i refleksję,

Speaker:

która właśnie otworzyła mi oczy,

Speaker:

że

Speaker:

istnieje realne zagrożenie

Speaker:

możliwość schakowania

Speaker:

naszych umysłów.

Speaker:

Ten umysł to jest taki ostatni

Speaker:

bastion naszego człowieczeństwa

Speaker:

wolnej woli, a jednak tak jak

Speaker:

powiedziałaś, technologia i fakt,

Speaker:

że możemy i już modyfikować

Speaker:

ludzkie DNA, czy korzystamy

Speaker:

z technologii typu

Speaker:

Deep Brain Stimulation,

Speaker:

która jest w dobrej wierze stosowana

Speaker:

w celu leczenia choćby depresji.

Speaker:

Możemy sobie łatwo wyobrazić, że będzie też

Speaker:

niezgodnie z naszą intencją wykorzystana.

Speaker:

Więc miałam takie życzenie,

Speaker:

bo czas nam się kończy, żebyś

Speaker:

przynajmniej na poziomie właśnie jednostki,

Speaker:

jeśli nie instytucji, bo nie każdy z nas ma

Speaker:

przełożenie i taką sprawczość,

Speaker:

co możemy robić, żeby tym

Speaker:

trendom negatywnym,

Speaker:

takie jak wspomnieliśmy o samotnienie,

Speaker:

powiedziałaś już o polaryzacji, być może

Speaker:

sposób w jaki możemy

Speaker:

wychowywać nasze dzieci, czyli

Speaker:

na ich poziomie wdrażać pewne zasady,

Speaker:

takie do wdrożenia na co dzień,

Speaker:

które...

Speaker:

Jeszcze zanim odpowiem na twoje pytanie,

Speaker:

to też nie jest tak, żebyśmy

Speaker:

my nie jesteśmy w zdeterminowanej

Speaker:

rzeczywistości. My tę rzeczywistość możemy

Speaker:

zmieniać. Jeżeli mówimy na przykład

Speaker:

o możliwości hackowania naszego umysłu,

Speaker:

bo wiadomo, że im bardziej będziemy rozwijać

Speaker:

interfejsy mózg-komputer,

Speaker:

tym jest to większe zagrożenie. Ale na przykład

Speaker:

powstają, już zaczynają,

Speaker:

trwają prace nad tak zwanymi

Speaker:

neuro prawami.

Speaker:

I czy w krajach europejskich,

Speaker:

czy w krajach

Speaker:

Ameryki Środkowej

Speaker:

takie neuro prawa, czyli

Speaker:

regulator też

Speaker:

widzi pewne zjawiska,

Speaker:

pewne zachowania, którym należy przeciwdziałać

Speaker:

po to, żeby ochronić społeczeństwo. Oprócz tego

Speaker:

mamy w społeczeństwie, no w Polsce

Speaker:

nie wiem czy znacie, mamy Kasia Szymielewicz.

Speaker:

Kasia Szymielewicz jest

Speaker:

prezeską Panoptykonu, czyli

Speaker:

fundacji, która...

Speaker:

Nie znam innej osoby niż

Speaker:

Kasia, która tak bardzo walczyłaby

Speaker:

o nasze bezpieczeństwo w świecie

Speaker:

sztucznej inteligencji.

Speaker:

Ona konsultuje między innymi, ona robiła

Speaker:

konsultacje

Speaker:

w kontekście wchodzącego

Speaker:

w EIA i ACT.

Speaker:

Teraz wiem, że została chyba powołana do tej rady

Speaker:

przy Ministrze

Speaker:

Cyfryzacji. Więc też

Speaker:

są osoby, które działają po prostu

Speaker:

Kasia jest prawniczką, tak? I ona to robi

Speaker:

z głębi serca, po to, żeby

Speaker:

chronić społeczeństwo, które nie do końca

Speaker:

jest świadome. No i kolejna rzecz

Speaker:

to jest podejmowanie inicjatyw na naszym

Speaker:

indywidualnym poziomie, czyli

Speaker:

to nie chodzi o to, żebyśmy teraz, nie wiem,

Speaker:

mieszkali w lepiance, przenieśli się do lasu

Speaker:

i nie korzystali z technologii.

Speaker:

Nie, chodzi po prostu o świadomy wybór.

Speaker:

Tak, a Misze?

Speaker:

Tak, a Misze właśnie...

Speaker:

Ale oni filtrują technologię,

Speaker:

czy są w zgodzie z ich wartościami?

Speaker:

Tak, bo stereotypowo myśli się o Miszach, że oni

Speaker:

nie korzystają z technologii, a Misze korzystają

Speaker:

z technologii, tylko korzystają z niej

Speaker:

w sposób świadomy. Czyli na przykład

Speaker:

stwierdzają, że nie będą korzystali z telefonów

Speaker:

w domu. Dlaczego? Dlatego,

Speaker:

że to wpływa na ich relacje. Tak, że

Speaker:

na przykład telefon może zadzwonić w trakcie jakiegoś obiadu,

Speaker:

albo jak jesteś w fajnej rozmowie

Speaker:

ze swoim mężem, czy ze swoim dzieckiem,

Speaker:

i to przeszkadza.

Speaker:

Ale w pracy korzystają z telefonu.

Speaker:

Bo to jest im przydatne. Więc oni każdą

Speaker:

technologię testują. Mają najczęściej w swojej społeczności

Speaker:

osobę, jedną czy dwie, które testują technologię.

Speaker:

Sprawdzają, jak to wpływa na ich

Speaker:

wartości, a jedną z ich najważniejszych

Speaker:

wartości to jest społeczność,

Speaker:

więzy społeczne i utrzymanie relacji.

Speaker:

Jeżeli ta technologia przeszkadza, to stwierdzają,

Speaker:

dobra, nie będziemy jej używać. Czasami to prowadzi

Speaker:

do takich śmiesznych sytuacji, jak na przykład

Speaker:

używanie samochodów.

Speaker:

Część z nich w ogóle nie używa samochodów.

Speaker:

Część używa na przykład traktory, ale

Speaker:

używają traktory tylko

Speaker:

na samych felgach. Dlaczego?

Speaker:

Bo właśnie jak testowali samochody,

Speaker:

to się okazało, że na weekend ludzie wyjeżdżali

Speaker:

z tej ich społeczności

Speaker:

i wtedy słabły więzy.

Speaker:

Natomiast traktory fantastycznie się sprawdzają

Speaker:

w pracy na roli. Więc stwierdzili, dobra,

Speaker:

będziemy jeździli na samych felgach,

Speaker:

ponieważ felgi przejadą

Speaker:

po polu i traktor

Speaker:

wykona swoją pracę, ale już nie pojadą

Speaker:

po drodze. Dobrze, wracajmy

Speaker:

tutaj na nasz teren.

Speaker:

Natomiast ja chciałabym w sumie

Speaker:

zadać ostatnie pytanie. Jaka jest twoja przyszłość?

Speaker:

Gdzie siebie widzisz za

Speaker:

jakieś 3-5 lat? Ty przewidujesz

Speaker:

trendy globalne,

Speaker:

mikro i makroekonomiczne,

Speaker:

społeczne. Powiedz nam, gdzie

Speaker:

ty siebie widzisz? Jaki trend u siebie

Speaker:

zauważyłaś? Czego potrzebujesz?

Speaker:

Co byś chciała robić za 3-5 lat?

Speaker:

3-5 lat to jest bardzo krótka

Speaker:

perspektywa. O, to dajemy 10.

Speaker:

Myślę, że

Speaker:

za 30 trzeba by było dodać. Nawet.

Speaker:

Tak.

Speaker:

Robię to, co mnie pasjonuje,

Speaker:

moja praca to jest moja pasja.

Speaker:

Mam fantastyczny zespół,

Speaker:

zajmujemy się naprawdę

Speaker:

super projektami, ciągle wymyślamy nowe

Speaker:

rzeczy. Ja mam miliard pomysłów jeszcze,

Speaker:

więc zakładam, że w perspektywie 3-5

Speaker:

lat cały czas

Speaker:

rozwijam po prostu Instytut i jestem tutaj.

Speaker:

To jeszcze

Speaker:

takie ode mnie ostatnie pytanie

Speaker:

pod kątem naszych słuchaczy, którzy też

Speaker:

czasami stoją na zakręcie, a być może

Speaker:

czytając twoje książki

Speaker:

i słuchając Juvity, widzą,

Speaker:

że ich profesja jest w jakiś sposób

Speaker:

zagrożona też ze względu na rozwój

Speaker:

sztucznej inteligencji. Jakie widzisz

Speaker:

zawody, mając przed oczami

Speaker:

te scenariusze

Speaker:

przyszłości? Ja osobiście

Speaker:

chciałam zachęcić, żeby jak

Speaker:

najwięcej osób przekwalifikowało

Speaker:

się w kierunku takich ekspertów

Speaker:

do spraw etyki sztucznej

Speaker:

inteligencji, czy właśnie biotechnologii.

Speaker:

Może w powiązaniu właśnie z tą

Speaker:

misją też, o której wspominasz.

Speaker:

Jakie widzisz zawody, profesje,

Speaker:

które mogłyby troszeczkę właśnie

Speaker:

wpływać na te trendy i

Speaker:

działać w naszym interesie jako ludzkości?

Speaker:

Powiem może coś

Speaker:

bardzo kontrowersyjnego, ale nie

Speaker:

chciałabym wskazywać konkretnych

Speaker:

zawodów. Jak popatrzymy sobie na

Speaker:

historię ludzkości, to konkretny zawód

Speaker:

miały osoby, które

Speaker:

zajmowały

Speaker:

w społeczeństwie

Speaker:

niższe funkcje.

Speaker:

Albo to byli

Speaker:

niewolnicy, którzy musieli

Speaker:

robić jakieś konkretne zadania.

Speaker:

I oni byli wyuczeni

Speaker:

w jakimś konkretnym, wąskim

Speaker:

obszarze. To, czego dzisiaj

Speaker:

potrzebujemy od ludzi, to

Speaker:

szerokiej perspektywy, szerokiego

Speaker:

spojrzenia. To nie jest tak, że tylko się

Speaker:

zamkniemy. Nasza rzeczywistość się tak dynamicznie

Speaker:

zmienia, że my nie możemy powiedzieć, no dobra, to ja się

Speaker:

teraz wyuczę, będę biotechnologiem. Ale za moment

Speaker:

wejdzie zupełnie inna, nowa technologia.

Speaker:

I to wymaga od nas stałego

Speaker:

bycia w gotowości, szerokiego

Speaker:

spojrzenia, krytycznego myślenia,

Speaker:

umiejętności analizowania danych,

Speaker:

syntetyzowania danych i dostosowywania

Speaker:

się do rzeczywistości, w której jesteśmy.

Speaker:

Słuchajcie, jesteśmy

Speaker:

nieźle po czasie, więc

Speaker:

ja proponuję w tym

Speaker:

miejscu po prostu

Speaker:

zakończyć i dać tę przysłowiową

Speaker:

kropkę. Natalio,

Speaker:

bardzo ci dziękujemy za niezwykłą

Speaker:

rozmowę. Bardzo żałuję, że w sumie taką krótką,

Speaker:

bo tych tematów mamy wiele. I

Speaker:

zarówno od strony prowadzenia twojej

Speaker:

firmy, czyli Instytutu,

Speaker:

jak i również od strony tego,

Speaker:

jakich jeszcze mamy

Speaker:

więcej możliwości poznawania

Speaker:

trendów, w jaki sposób możemy sami nawet

Speaker:

te trendy również

Speaker:

przewidywać, bazując oczywiście na twoich

Speaker:

megatrendach, ale jednak my wszystko sami możemy

Speaker:

gdzieś nauczyć się od ciebie, co możemy

Speaker:

robić. I z mojej

Speaker:

perspektywy niezwykle ciekawa, budująca

Speaker:

rozmowa, więc

Speaker:

bardzo ci serdecznie również za nią dziękuję.

Speaker:

Dzięki, zapraszamy. Dziękuję Natalia.

Speaker:

Dziękujemy też naszym słuchaczom za

Speaker:

wysłuchanie tego odcinka i ja serdecznie

Speaker:

polecam książkę Natalii

Speaker:

Bieg Paradoksów, która jest

Speaker:

ogromnie aktualna.

Speaker:

I

Speaker:

zawiera też

Speaker:

przy ogromną listę źródeł,

Speaker:

w których można pogłębiać

Speaker:

niezależnie poruszane

Speaker:

wątki, także serdecznie polecamy.

Speaker:

Dziękujemy za wysłuchanie tego odcinka

Speaker:

i zapraszamy na kolejny.

Speaker:

Do usłyszenia.

Links

Chapters

Video

More from YouTube