‘వఱడు ‘ – అల్లం శేషగిరిరావు గారి ‘అరణ్య ఘోష’ కథాసంకలనం లోనిది.

పొలిటికల్ సైన్స్ లో ఎం ఏ పట్టా పుచ్చుకున్న అల్లం శేషగిరి రావు గారు, రైల్వేస్ లో పని చేసి రిటైర్ అయ్యారు. విశాఖపట్నం లో నివసించారు. ఆంగ్ల సాహిత్యంలోని అనేక ప్రసిద్ధ రచయితల రచనలను ఆయన ఇష్టంగా చదువుకున్నారు.

బాల్యం ఒరిస్సా లోని ఛత్రపురంలో గడిచింది. చుట్టుపక్కల ఎక్కువ అటవీ ప్రాంతం.

ఆయన తన పదమూడవ ఏటినించీ, స్నేహితులతో , ఇంట్లో వారితో కలిసి, వేటకు వెళ్లడం అడవుల్లో చాలా సమయాన్ని గడపడం జరిగింది.

అటవీ నేపథ్యంలోనే ఎక్కువ శాతం కథలు రాసారు. రాసిన పదిహేడు కథల్లో సమాజంలో వుండే అసమానతలూ, అట్టడుగు వర్గాల జీవితాలపై విశ్లేషణ, ముఖ్య ఇతివృత్తాలుగా , మనకు కనిపిస్తాయి.

కథల్లో ప్రకృతిని వర్ణించేటప్పుడు ఆయనకున్న పరిశీలనా జ్ఞానం , భావుకత్వం మనల్ని కట్టి పడేస్తాయి.

1981 లో ఆయన ఆంధ్రప్రదేశ్ సాహిత్య అకాడమీ వారి పురస్కారం లభించింది.

*** కథను ప్రచురింపడానికి అనుమతినిచ్చిన శ్రీమతి మాధవి, శ్రీ రఘునాథ్ అల్లం గార్లకు కృతజ్ఞతలు.

కథను ‘గానా’ (Ganaa) ద్వారా వినాలంటే –

https://gaana.com/podcast/harshaneeyam-season-1(Harshaneeyam on Gaana app)

స్పాటిఫై యాప్ లో వినాలంటే –

http://bit.ly/harshaneeyam(Harshaneeyam on Spotify)

ఆపిల్ ఐట్యూన్స్ లో వినాలంటే –

http://apple.co/3qmhis5(Harshaneeyam on Apple. Podcast)

వఱడు  :

రాత్రి పదిగంటలు కావస్తోంది. ఆ కీకారణ్యమంతటా పేరుకున్న నల్లటి జారు ముద్దలాంటి చీకటి అలుముకునుంది. కేంపు గూడారాలు మాత్రం తెల్ల తెల్లగా కనిపిస్తున్నాయ్. మధ్యలో అక్కడక్కడ కేంపు పనివాళ్ళు వన్య మృగాల బారినుండి రక్షించుకోడానికి వేసిన మంటలు, దూరాన్నించి కొరివి దెయ్యాల్లా కన్పిస్తున్నాయ్. గుడారాల్లో హరికెన్ లాంతర్లు మిణుకు మిణుకు మంటూంటే, ఆఫీసు టెంటుల్లో పెట్రోమాక్సు లైటు వెలిగిపోతోంది. దశరధరామయ్య గారు ఇంకా ఆఫీసు పనిచేసుకుంటున్నారు. అలా రాత్రి ఒంటి గంట వరకూ ప్రతిరోజూ పని చెయ్యడం ఆయనకి పరిపాటే. –

చిమ్మెట్టలు “జూయ్ “మనిచేసే శబ్దం తప్ప అంతా నిశ్శబ్దంగా వుంది. ఎక్కడో దూరంగా కొండల్లో కొండ గొర్రె అవిరామంగా “కార్ కార్ “మని అరుస్తోంది. దశరధ రామయ్యగారికి చిన్న దగ్గుతెర వచ్చింది. కాస్సేపు గొంతుకలో కఫం తగ్గేదాకా దగ్గి, గుండెని చేత్తో పట్టుకుని టెంటు తెర తొలగించి బైటకొచ్చి తుపుక్కున ఉమ్మాడు. ఆయాసం కాస్త తేలికపడిన తరవాత, ఇహ ఇవాల్టికి ఇంటికి పోదామనుకున్నాడు. – కానీ ఇంకా బోలెడు పనుండి పోయింది. ఐనా ఇప్పుడు టైము ఎంత అయుంటుందో అని చిన్నయ్య గుడారం వైపు చూశాడు.

జీపు డ్రైవరు చిన్నయ్య హెడ్ క్వార్టర్సులో వుంటే, సరిగ్గా రాత్రి పన్నెండు గంటలకు ఎన్ని పనులున్నా లైటార్పేసి పడుకుంటాడు. అది అతని ఎక్సు మిలిటరీ డిసిప్లేన్ అంటాడు.

ఇంకా లాంతరు గుడారంలో వెలుగుతోంది. అంటే పన్నెండు కాలేదన్నమాట. సరే మరో గంట పనిచేసి పోదామని టెంటు లోకి దశరధరామయ్యగారు దూరుతుండగా “ఠకాలు”మని బూట్లు కొట్టుకున్న చప్పుడు, వెంటనే “గుడ్ నైట్ పంతులు బాబూ” అనే అరుపుకూడా వినిపించింది. అకస్మాత్తుగా మిలిట్రీ కాషన్ లాంటి అరుపు వినపడగానే ఉలిక్కి పడినా, అది చిన్నయ్య కేకే అని పోల్పేసుకున్నాడు. “ఆఁ రావయ్యా! నిద్రపోలా!” అని పలకరించాడు. తన గుడారం ముందు అటెన్షన్ ఫోజులో సెల్యూట్ చేస్తూ నిలబడ్డాడు చిన్నయ్య,

“రాత్రుళ్ళు కూడా నీ మిలిటీ సెల్యూట్లేనా మిలిట్రీ వదిలేసినా, ఇంకా ఆ డ్రెసులూ వీశడు బరువు బూట్లు, మిలిటీ సెల్యూట్లూ మానవు గదా….. రావయ్యా!…… భోంచేశావా?” అనడిగాడు దశరధరామయ్య..

“ఇప్పుడే అయింది బాబూ, చుట్ట కాల్చుకుందామని బైటికొచ్చాను. మీరింకా పని చేస్తున్నారా? అసలే మీ హెల్తు మంచిదికాదు. ఉబ్బసపోళ్ళు. ఈ చలికాలం ఇంతవరకూ పని చేస్తే ఒళ్ళు పాడైపోతాది, ఇంటికెల్లి పడుకోండి బాబూ, అమ్మగారొక్కరూ బితుకు బితుకు మంటుంటారు”.

“అప్పుడే ఎక్కడయ్యా? ఇంకా నన్ను తగలెట్టినంత పనుంది. ఒంట్లో బాగా లేదని పంచేయడం మానేస్తే ఊరుకుంటారా? అందులోనూ రిటైరైనవాడ్ని, కనికరించి తిరిగి వేసుకున్నారు. సరిగా పని చెయ్యకపోతే పీకి పారెయ్యరూ……..”

“బాబూ! ఇప్పుడు మీకు అరవై దాటుంటాయనుకుంటాను. ఇంకా ఎన్నాళ్ళిలా కష్టపడతారు?”

“చచ్చేవరకూ……! తప్పదు చిన్నయ్యా, చావకుండా బతికుండాలంటే చచ్చేదాకా పని చెయ్యక తప్పదు. లేకపోతే నాకు, నా పెళ్ళానికి ముద్ద ఎలా గడుస్తుంది. ఊళ్ళో చదువుకుంటున్న నా కొడుకును ఎవరు చూస్తారు?” అని బరువుగా భయంగా నవ్వి టెంటు లోకిపోయి కళ్ళు తడుచుకుంటూ కాయితాల ముందు కూర్చున్నాడు దశరథరామయ్య. కంట్రాక్టరు బిల్లులోని వేలు, లక్షల రూపాయలు – అతని కళ్ళకు గజిబిజిగా కనిపించాయి.

. “ఏవిటో, పంతులు బ్రతుకు” అంటూ సానుభూతిగా పెదవి విరిచి చుట్ట కాల్చుకోడానికి మంటదగ్గరకి నడిచాడు చిన్నయ్య. మంచు బాగా కురుస్తుండడంవల్ల మంటలు సన్నగిల్లి పోతున్నాయి. పనస చెట్టుమీదనుండి ఉండుండి మంచు బొట్లు మంటల మీదపడి సుయ్ సుయ్ మంటున్నాయి. నీరసించిపోతున్న మంటని బూటుతో తన్ని ఎగదోశాడు చిన్నయ్య, చిటపటమంటూ నిప్పురవ్వలు ఉవ్వెత్తున లేచాయి. పక్కనున్న ఎండుపుల్లల్ని, ఆకుల్ని ఏరి తెచ్చి మంటలో పడేసి రెండు మూడుసార్లు మళ్ళా బూటుతో తన్ని ఎగదోశాడు. పనస చెట్టు మొదట్లో కూర్చుని చుట్ట తీసి, మంటలోనుంచి ఒక కొరకంచు పుల్లతీసి వెలిగించుకున్నాడు చుట్ట. భగ భగ మని చుట్టపొగ వదుల్తూ సెగ కాచుకుంటున్నాడు. ఫళఫళమంటూ, ఎత్తుగా లేస్తున్న మంటలకి అందుబాట్లోనున్న పనస ఆకులు మాడిపోతున్నాయి.

ఉండుండి కొండ గొర్రె అరుస్తూనే ఉంది. కొండల్లో నుండి పొగ వాసనతో నిండిపోయింది ఆ ప్రాంతమంతా. గాలేసినప్పుడల్లా చెట్టుకి పండిన బురదపనస మత్తు వాసనల్ని గుభాళిస్తోంది. ఉండుండి…… మంటల్లోని నిప్పులు చట్ ఛట్ మని పేలుతున్నాయి.

చిన్నయ్య తన ఎడంవైపు టెంటు లోకి చూశాడు, ఎవరైనా మేలుకునున్నారేమోనని, అది దశరథరామయ్య కుటుంబం ఉండే టెంటు. లైటు బాగా దించేసుంది. “పంతులమ్మగారు పడుకునుంటారు ఫరవాలేదు” అని చుట్టి పారేసి మెల్లగా జేబులోంచి సీసా తీశాడు. వాటర్ సీసాలో పోసి తెచ్చుకున్న నాటుసారాని డగ్ గ్ మని రెండు గుటకలు మింగాడు. అసహ్యంగా ” బ్రేవు”మని తేన్చుకుంటూ సీసావెపు చూశాడు. మీసాలకి అంటుకున్న సారా బొట్టుని కాసేపు అనుమానంగా నాలికతో చప్పరించాడు. పరీక్షగా రెండు మూడుసార్లు బుడ్డీ లో సరుకుని వాసన చూసి, మిగతా సీసాని మరి రెండు గుక్కల్లో గబగబా ఖాళీ చేసి, ఖాండ్రించి ఎదురుగా వున్న మంటల్లోకి తుపుక్కున ఉమ్మాడు. 

“చత్! చప్పగా ఉంది” అని విసుక్కుంటూ, సీసా అడుగుని మిగిలున్న అయిదారు చుక్కల్నీ నిప్పుల మీదికి జాడించాడు. అవి సుయ్ సుయ్ మని నీరసంగా వెలిగి ఆరిపోయాయి..

“దొంగనాయాల గాడు నీరు కలిపేశాడు. ఈ సివిలు నాకొడుకులింతే కల్తీ లేకుండా….. ఏ సరుకూ అమ్మరు గదా? మిలిట్రీ వోళ్ళకి ఆర్డరిచ్చిస్తేనా, ఇలాంటోళ్లని ఫైర్ చేసి పారేస్తారు……. అబ్బే కొంచమైనా ఫోర్సు ఎక్కలేదు…… దొంగనాయాలగాడు” అంటూ ఖాళీ సీసాని వెనకాల తుప్పల్లోకి విసిరేసి, కాళ్ళు రెండూ….. మంటలవైపు చాచి డిజప్పాయింటెడ్ గా పనసచెట్టు మొదలుకి చారగిలబడిపోయి మరో చుట్ట వెలిగించాడు చిన్నయ్య. చెమటపట్టిన మొహం మంట వెలుగులో ఎర్రగా కందగడ్డలా కనిపిస్తోంది.

చిన్నయ్య అసలు పేరు ఆ కేంపులో చాలా తక్కువ మందికి తెలుసును. అంతా “మిలట్రీ మాన్” అని పిలుస్తారు. అది విని మురిసిపోతాడు చిన్నయ్య. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో పనిచేసి పింఛను పుచ్చుకున్నాడు. తరువాత అస్సాం నూనెగనుల్లో కొన్నాళ్ళు పనిచేశాడు. ప్రస్తుతం టెమ్పరరీ జీపు డ్రయివరుగ కేంపు నెంబరు -4, అసిస్టెంటు ఇంజనీరు దగ్గర పనిచేస్తున్నాడు. అతనికి మిలిట్రీ అంటే ఎనలేని భక్తి శ్రద్ధలు, మనిషంటే మిలిట్రీ వాడే మనిషి అంటాడు. మిగతావాళ్ళు “సివిలోళ్ళు” అని చులకనగా చూస్తాడు. మిలిట్రీ వాళ్ళు తమ దేశం కోసం ఫైట్ చేస్తే, సివిలోళ్ళు పొట్ట కోసం దేవిరిస్తారంటాడు. మిలిట్రీవాళ్ళు నిస్వార్థంగా పనిచేసే నీతి నిజాయితీగల “సీదా ఆద్మీ”అని సివిలోళ్ళు “బద్మాష్ ఆద్మీ”అనీ ఏదో థీసిస్ చెప్తాడు.

తుఫాను పట్టినా సరే, ఆ వయసులో తెల్లవారుజామున నాలుగు గంటలకే లేచిపోయి కసరత్తు చేస్తాడు. ఆరో గంటకల్లా స్నానం చెయ్యడం, బూట్లు పాలిష్ చేసుకోవడం. మీసాలకు రంగెక్కించుకోవడం పూర్తి చేసుకుని నాస్తా చేసి మగ్గుడు టీ తాగి, ఆరున్నరకి ఠంచనుగా ఇంజనీరుగారి దగ్గరికి హాజరవుతాడు. వెళ్ళేముందు జార్జి చక్రవర్తి, సుభాసు బోసు పటాలకి, రకాలుమని బూట్లు కొట్టి అటెన్షన్ ఫోజులో సెల్యూట్ చెయ్యనిదే బయల్దేరడు.

మంటకాంతిలో దగ్గర్లో వున్న తుప్పలు, పనస చెట్టు సగం భాగం, పది పన్నెండు గజాల లోపుగానున్న చెట్ల మొదళ్ళు మాత్రమే కనిపిస్తున్నాయి. పనస చెట్టు నీడ పడుతూండడంవల్ల దానికి కాస్త వెనకాల ఎడమవైపుగా నున్న పంతులుగారి టెంటు మసగ్గా కనిపిస్తోంది. చుట్టూ చిక్కని చీకటి అల్లుకునుంది. చిన్నయ్య మంటకి దగ్గర్లో ఉండడంవల్ల ఆ వెలుతురుకి అలవడ్డ కళ్ళకి చుట్టూవున్న చీకటి మరింత దట్టంగా కనిపిస్తోంది. చిన్నయ్య ఏమీ తోచక మంటల్లోకి, చుట్టూ ఆవరించుకున్న కటిక చీకట్లోకి, దూరంగా కొండల మీద కాలుతున్న అడవుల్లోకి చూస్తూ చుట్టమీద చుట్ట లాగించేస్తున్నాడు. ఉండుండి ఆఫీసు టెంటులోంచి దశరథరామయ్యగారి దగ్గులు వినిపిస్తున్నాయి. ..

“ఏం చిన్నయ్యా! భోజనం అయిపోయిందేవిటి? కేంపునుండి ఎప్పుడొచ్చేవు అని పంతులుగారి భార్య పక్క టెంటు గుమ్మంలో నుండి పలకరించింది.

“దండాలమ్మా, అరగంటయిందండీ వచ్చి, జీపు షెడ్డులో పెట్టి భోంచేసి ఇప్పుడిప్పుడే చుట్ట కాల్చుకుందామని ఇక్కడికొచ్చాను. పొద్దుట్నుండి తిరిగి తిరిగి నడుం లాగేస్తుంటే ఈ చెట్టుకి కొంచెం చేరబడ్డాను”.

“ఏం నంజుకున్నావయ్యా? నీ కోసం పెరుగు పచ్చడి దాచాను”. కసురుకున్నట్లుగా అడిగిందావిడ.

“ఛఛ! ఎందుకమ్మా మీకా బాధ? మీ ముసలి కడుపులు గడుపుకోవడమే ఈ రోజులో కనాకష్టంగా వుంటే మళ్ళా దానాలు…. ధర్మాలూ”

చిన్నయ్య మాటల్ని మధ్యలోనే త్రుంచిందావిడ, “చాల్లే! దానాలా, నీకియ్యడం దానమెందుకయింది?” అంది. అంతకంటే ఎక్కువగా మాటల్లో తన కృతజ్ఞతను చెప్పుకోవడం ఆవిడకి చేతనైంది కాదుగానీ, మనసు నిండా చిన్నయ్యంటే ఆమెకి గొప్ప గౌరవం, అభిమానం. ‘ఆమె కన్న చూపే కాదు, ఆ కేంపులో అన్ని సంసారాలకు పెద్ద దిక్కు చిన్నయ్య! అందరి కుటుంబాలు వారి వారి టెంటుల వరకే పరిమితమైతే ఆ కేంపంతా చిన్నయ్య కుటుంబమే! అది మిలిట్రీ స్పిరిటంటాడు. కేంపులున్నప్పుడు పొద్దుటనగా బండి తీసినవాడు ఏ అపరాత్రికో ఇల్లు చేరుకుంటాడు. ఎటూ వెళ్ళక్కర్లేక పోయిన రోజులోనైనా ఊరుకోడు. ఆ టెంటులన్నీ తుడిపించడం, మలేరియా మందు చల్లించడం చిన్న పిల్లలందర్నీ చెరువుకి తీసుకెళ్ళి స్విమ్మింగు, డైవింగు చేయించి తీసుకు రావడం వగైరా పనులన్నీ నెత్తిన వేసుకుంటాడు. పట్నం ప్రయాణం పడినప్పుడు, ప్రతి టెంటు దగ్గరికి పనిగట్టుకు వెళ్ళి ఆ ఇళ్ళలో అవసరమైన సామాన్లు కనుక్కుని పెద్ద లిస్టు రాసుకుని, పట్నంనుండి పట్టుకొస్తాడు.

అందుకే పిల్లల దగ్గర్నుండి పెద్దవాళ్ళవరకూ అతనంటే అమితమైన గౌరవం. అందుకే అతను జీపు డ్రైవరు చిన్నయ్య కాడు! మిలిట్రీ చిన్నయ్య!

“అన్నట్టు చిన్నయ్యా మీ పంతులుగారు చెబుతుంటారు. మన దొరగారికి నువ్వంటే ఎంతో ఇదట?…… అసలు నువ్వు లేందే కేంపు కేన్సిలు చేసుకుంటాడు…….”

ఆవిడేదో ఇంకా అడగబోతూంటే మధ్యలోనే చిన్నయ్య అందుకున్నాడు. “ఔనమ్మా! బ్రతికున్నన్నాళ్ళూ మీ అందరితోనూ మంచి అనిపించుకుని, చచ్చిన్నాడు గుండె దెబ్బలాగా ధన్ మని పోవాలి. మిలిట్రీ చావు చావాలి. సివిలోళ్ళలాగ తీసుకు, లాగుకు చావకూడదు. అదమ్మా నా కోరిక”.

“ఛా! అవేం మాటలయ్యా?……. అది సరే గానీ, మీ దొరగారికి ఉత్తుత్తి అభిమానమేనా లేకపోతే, కేంపులో వున్నప్పుడు తిన్నావా, ఉన్నావా అని………….”

“……. హమ్మమ్మ! దొరగారు కుర్రోడైనా గొప్ప మనిషమ్మా. దేవుడిలాంటోడు. ఎప్పుడైనా కస్సుబుస్సు ముంటాడుగానీ, మనసు మహా మెత్తనిది. ఉత్తి ఎర్రోడు. సివిలోళ్ళలో అటువంటి ఆఫీసర్ని నేను చూడలేదమ్మా, ఒక్క నాకే కాదు, అతనితో కేంపుకొచ్చిన వాళ్ళందరికీ ముందు పెట్టేనేగాని, తాను తినడు” అంటూ పంతులమ్మ పక్కనే ఎవరో కదుల్తున్నట్టు గమనించాడు.

“ఎవరమ్మా మీ పక్కన. ఎవరీ బుల్లెమ్మ” అంటూ పంతులమ్మ పక్కన చీకట్లో మసగ్గా కనిపిస్తున్న అమ్మాయిని చూశాడు.

“మా అమ్మాయి చిన్నయ్యా! పొద్దున్నే అల్లుడొచ్చి దిగబెట్టి సెలవులేక వెంటనే వెళ్ళిపోయాడు. పిల్లదానికి ఇప్పుడు ఏడో నెల. ఎనిమిదో నెల ప్రవేశంలో మా బావగారి ఇంటికి పురిటికి దిగబెట్టాలనుకుంటున్నాం. ఈలోపున ఒక నెల్లాళ్ళు మా దగ్గరుంచుకుందామని అల్లుడికి రాస్తే తీసుకొచ్చాడు”. “

“ఐతే అదేటి బుల్లెమ్మా?” ఇస్సుమన్నాడు డిసిప్లేనేరియన్ చిన్నయ్య. “అర్థరాత్రి దాకా మేలుకున్నావేంటి? ఉట్టి మనిషిని కావు పెందరాగే పడుకోవడం, కావలసినంత రెస్టు తీసుకోటం అలవాటు చేసుకోవాలమ్మా!” అని గదమాయించాడు. చూడు బుల్లెమ్మా; నీకేదైనా తినాలనుంటే, నేను ఎప్పుడూ పట్నం ఎల్తూనే వుంటాను. నాతో చెప్పు మొహమాటం పడేవు”.

ఆఫీసు టెంటు లోనుండి దశరథరామయ్య దగ్గుతున్నాడు.

“అన్నట్టు పంతులమ్మగారూ! అయ్యగారికి కాస్త చెప్పండమ్మా. రాత్రింబగళ్ళు ఒకటే పనా? అసలు బాబు ఎప్పుడు తింటాడో ఎప్పుడు పడుకుంటాడో? ఎప్పుడూ ఆఫీసు, లెక్కలు, కాయితాలు వయసు మళ్ళినవాళ్ళు అంతగా పని చెయ్యకూడదమ్మా. పోనీ బలమైనోడా? బక్కచిక్కిన ప్రాణం……”

“చెప్పి చెప్పి నోరు పడిపోయిందయ్యా బాబూ! వింటేనా? ఏదైనా టానిక్కు కొనుక్కుని తాగమన్నా వినరు. రాత్రి ఒంటిగంటా రెండు గంటల వరకూ ఉండకండి తొందరగా పడుకోండి ఆరోగ్యం దెబ్బ తింటుంది”, అంటే 

“ఆఫీసుపని ఎవరు, నీ బాబు చేస్తాడా?” అని ఖస్సున లేస్తారు. పోనీ మాకు మరో ఆస్కారం ఉందా అంటే, ఒక చిల్లి కాని వచ్చే దారి లేదు. పంతులుగారు. ఈ ఉద్యోగం చెయ్యకపోతే, ఆయన, నేను, నా పిల్లడు మలమలమాడి చావాల…. చిన్నయ్యా! అతని కష్టం చూస్తుంటే కళ్ళవెంట నెత్తురు చుక్కలు కారుతున్నాయి. అతని నెత్తురు పీల్చేస్తున్నాం” అంటూ మరి మాటాడలేక బావురుమంది.

“ఊరుకోమ్మా; ఊరుకోవే నాన్నగారు వింటారు” అని కూతురు సముదాయిస్తోంది.

అర్థరాత్రి ఆ కీకారణ్యంలో వయసు మళ్ళిన ఒక స్త్రీ తమ బ్రతుకుల్ని తలచుకుని బావురుమంటూంటే – యుద్ధభూమిలో శవాల మీదనుండి ట్రక్కులు నడిపిన మిలిట్రీ చిన్నయ్య బండబారిన గుండెకూడా చివికిపోతోంది.

“ఊరుకోవమ్మా, పెద్దదానివి ఏడవొచ్చునా? ఒట్టి మనిషి కాని సిన్న పిల్లముందు మన కష్టాలగూర్చి మాటాడకూడదు” అంటూ చెమ్మగిల్లిన కన్నుల్ని అప్రయత్నంగా తుడుచుకుంటూ, పంతులమ్మవైపు సూటిగా చూడలేక నల్లటి బూట్లలో ప్రతిఫలిస్తున్న మంటల్ని చూస్తూ విషయం మార్చడానికి ఆ అమ్మాయి నుద్దేశిస్తూ “మీ ఆయనకి దేంట్లో పని బుల్లెమ్మా?” అని అడిగాడు. ఇంకా తల్లిని ఓదారుస్తూనే వున్న ఆ అమ్మాయికి ఈ మాటలు వినిపించలేదు.

“ఊరుకోమ్మా? అసలే నీ ఒళ్ళు మంచిదికాదు, గుండెల్లో నొప్పొస్తుంది”.

పంతులమ్మ దుఃఖాన్ని మెల్లమెల్లగా దిగమింగుతోంది. చిన్నయ్యకి ఏం మాటాడాలో తోచలేదు. మనసంతా పాడైపోయింది. పడుకుందామని లేవబోయాడు.

“గాండ్రి…. గాండ్రు….. గాండ్రి…..” కొండల్లో పెద్దపులి అరుపు ఒక్కమారు వినిపించింది.

అడవంతా ఆ అరుపుతో దద్దరిల్లిపోయింది. అంతవరకూ “జూంయ్ “మని రొదచేస్తున్న కీచురాళ్ళు చప్పున ఆగిపోయాయి. అంతటా భరింపరాని నిశ్శబ్దం ఆవరించుకుంది. పంతులుగారి అమ్మాయి గట్టిగా తల్లిని పట్టేసుకుంది.

“అమ్మో! పెద్దపులి అరుపులా వుంది. ఇటు వస్తుందేమో, పద లోపలికి పోదాం” అంటూ హడావుడిగా లేచింది. పంతులమ్మ. బ్రతుకు భయంతో అంతవరకూ కుమిలిపోతున్న ఆవిడకి ప్రాణభయంకూడా పట్టుకుందిప్పుడు.

“అదేం చేస్తాదమ్మా? ఎక్కడో దూరంలో అరుస్తుంది. పాపం మేతకి బయలుదేరినట్టుంది. దాని తోవన అది పోద్ది, మనిషి మాంసం తినమరిగిన పులులు తప్పించి మరేవీ అసలు మనిషి ఛాయలకే రావమ్మా. అలాంటి పులులు ఈ దగ్గర్లో లేనేలేవు. ఆరే, ఎందుకమ్మా అంత గిజగిజలాడిపోతున్నారు? అసలు ఇయ్యం పులులని? నేను మిలిటీలో ఉన్నప్పుడు బర్మాలో చూశాను. అవీ పులులంటే. ఒకసారి బుల్లెమ్మా, ఇలాగే మాంచి రాత్రిమీద ట్రక్కు తీసుకొస్తున్నాను. ఇంకేటుంది, రోడ్డుమీద అడ్డంగా పడుకునుంది. సీదాగా గాడిని దానిమీద కెక్కించేశాను దెబ్బకి అని చెప్పబోతూ గతుక్కున ఆగాడు.

“బ్లోవ్….. బ్లోవ్……. బ్లోవ్……..

ఆకలిగొన్న దెయ్యం అరుస్తున్నట్టు మరో అరుపు. పెద్దపులి అరుపులాగ గంభీరంగా లేదు, వికృతంగా ఉంది. అంతవరకూ నిబ్బరంగా కబుర్లు చెప్పున్న చిన్నయ్యకూడా ఈ అరుపు వినగానే గతుక్కుమని లేచి నిలబడ్డాడు.

“ఇదేమిటి చిన్నయ్యా ? ఇదేదో కొత్త అరుపులా వుంది. ఎప్పుడు వినలేదే?” అంది పంతులమ్మ.

పులి అరుపుతోనే సగం హడలిపోయిన అమ్మాయి ఈ కొత్త అరుపుతో బెంబేలెత్తిపోయి తల్లిని మరింత గట్టిగా పట్టేసుకుంది.

“వఱడు …. దీన్ని వఱడంటారమ్మా!”

 “అంటే?”

“బాగా ముదిరిపోయిన ముసిలి నక్క డొక్కులా ఉంటుంది. గొప్ప మాయదారిది. లుచ్చా జంతువమ్మా! చూశారా….. ఆ అరుపు ఎంత భయంకరంగా ఉందో…. దీన్ని అడవిలో జంతువులన్నీ దెయ్యాన్ని చూసినట్లు చూస్తాయి. ఇదెప్పుడూ పులి వెంట తిరుగుతూంటుంది. బాగా ముసలిదై పోవడం వల్ల, దానంతటది వేటాడి తినలేదు. అందుకే పులిని అంటి పెట్టుకుని ఎప్పుడూ తిరుగుతుంటుంది. పులి తిని విడిచి పెట్టేసిన మాంసం దుమ్ములు తిని బ్రతుకుతుంది. స్వతంత్రంగా బ్రతకలేదు. పగలంతా ఇతర జంతువుల ఉనికిని కనిపెట్టి, రాత్రవగానే పులిని చాటుగా వాటి మీదకి తీసుకెళ్ళిచంపించేస్తుందిట. పులి చంపి తినగా వదిలిన మాంసంతో తన ముసలి కడుపు నింపుకోవడానికి! గొప్ప దగుల్బాజీ జంతువు”.

“బ్లోవ్….. బ్లోవ్!” వఱడు అరుపు దూరమౌతోంది.

 “గాండ్రి…… గాండ్రి….. గాండ్రి……” దాని వెనకాలే పులి అరుపులు.

“ఈ రాత్రి అడవిలో గొప్ప ఘోరం జరిగిపోతాదమ్మా విన్నారా వాటి అరుపులు, వఱడువజుడు దేనిమీదకో పులిని ఉసిగొలిపి తీసుకుపోతోంది. పాపం దేని ఆయుష్షు మూడిందో, దాన్ని చంపించేసి, ఎంగిలికూడు ఇదికూడా తిండానికి! పొట్ట కోసం ఎంత నీచంపని?” చిన్నయ్య మనసు కకావికలైపోయింది. “ఛ పడుకునే ముందు, దీని అరుపు విన్నాను శనిలాగ….” అని బయలుదేరాడు తన టెంటు వైపు, పంతులమ్మ అమ్మాయిని తీసుకుని లోపలికెళ్ళింది. టెంటు పరదాలు గట్టిగా దగ్గరికి లాగి రాళ్ళు అడ్డం పెట్టింది. –

చిన్నయ్య టైము చూసి లైటు ఆర్పేసి మంచంమీద పడుకున్నాడు. మరికొంత సేపటికి ఆఫీసునుంచి ఇంటికి వెళుతున్న దశరధరామయ్యగారి కిర్రుచెప్పుల చప్పుడు మగత నిద్రలో స్పష్టంగా వినిపించింది…

తెల్లవారుజాము మూడు గంటలయింది. దట్టంగా పొగమంచు కమ్ముకుంటోంది కేంపులో మంటలు చల్లబడి పోతున్నాయి, హఠాత్తుగా కలకలం బయల్దేరింది. అటూ ఇటూ గడబిడగా పరిగెత్తుతున్నారు. చుట్టుపక్కల ఆడవాళ్ళు పంతులుగారి టెంటువైపు పరుగెడుతున్నారు. లోపలినుండి ఉండుండి మూలుగులు వినిపిస్తున్నాయి, “అయ్యో తల్లీ ఇదేవిటే అమ్మా ఇప్పుడే వచ్చాయేవిటి ఈ మాయదారి నొప్పులు, నేనిప్పుడు ఏం చేసేదమ్మా?” అని పంతులమ్మ కోకాలు పెడుతోంది. 

దశరధరామయ్య ఏమీ తోచక మతిపోయినవాడిలా టెంటు బయట తిరుగుతూ, వచ్చిన వాళ్ళతో ఏదేదో మాటాడు తున్నాడు. మధ్య మధ్య పెళ్ళాన్ని నువ్వు కాస్త నోరుమూసుకో! మధ్య నీ ఏడుపు ఎక్కువైపోతోంది”. అని గదమాయిస్తున్నాడు.

చిన్నయ్య నిద్రలేచి బైటకొచ్చాడు. దశరథరామయ్యతో మాటాడుతున్న సింగు గారి భార్య చిన్నయ్యని చూడగానే, “ఏయ్ మిలట్రీ ఆద్మీ ఇదర్ ఆవోనా” అని పిలిచింది. చిన్నయ్య రాగానే అంతా చుట్టుముట్టారు. పంతులుగారి అమ్మాయికి నెలలు నిండకుండానే పురిటి నొప్పులు వచ్చేశాయని. ఏడోనెల కాన్సు, అందులో తొలిచూలు చాలా కష్టమని, వెంటనే పట్నంలో హాస్పిటల్ లో చేర్పిస్తేగానీ లాభం లేదనీ అక్కడున్న ఆడవాళ్ళు వాళ్ళ వాళ్ళ భాషల్లో ఏకరువు పెట్టారు. ఈ పాడు అడవిలో కష్టం వచ్చినా దిక్కుమాలిన చావు తప్ప వేరే గతి లేదనీ హాస్పిటల్ లేకపోయినా కనీసం మందివ్వడానికి డాక్టరు ముండాకొడుకైనా లేడని రైల్వే కన్ స్ట్రక్షన్ లో పనిచేసే వాళ్ళని పెళ్ళాడిన ఆడవాళ్ళ బ్రతుకింతేననీ ఏకంగా రైల్వే అధికారుల్నే అరవ యాసతో జాడించి పారేస్తోంది స్టోరు కీపరు కళ్యాణరామన్ గారి ద్వితీయ కళత్రం,

మీ మొగాళ్ళందరూ అలా మొహాలు చూస్తూ నిలపడడమేనా లేక అమ్మాయిని వెంటనే పట్నం తీసుకెళ్లే ఏర్పాటేమైనా ఉందా?” అంటూ అగ్గిమంటలమీద నీళ్ళు కాగబెడుతున్న సుమతి కుట్టియమ్మ మళయాళంలో ఆ గుంపులోని మొగుడిమీద చండికలా పడిపోయింది.

“గోల చెయ్యకండమ్మా, ఇదుగో పంతులుగారూ, అమ్మగార్నీ అమ్మాయినీ, పట్నం ప్రయాణానికి సిద్ధం చేయించండి. దొరగార్ని జీపు అడగండి. ఇప్పుడే నేను పట్నం తీసుకెళ్తాను” అన్నాడు చిన్నయ్య.

“ఆహా!! అది గవర్నమెంటు జీపుగదా, దొరగారిని అడిగితే బాగుంటుందా……. అందులోనూ ఈ రాత్రప్పుడు” అని దశరథరామయ్య నసిగాడు.

“మనం కూడా గవర్నమెంటు మనుషులమే బాబూ! మీరు ముందు సిద్ధంకండి…… మీకంత ఇదైతే నేనే వెళ్ళి దొరగార్ని జీపు అడుగుతాను”.

“బాబ్బాబు నీకు పుణ్యముంటుంది. నువ్వే అడిగి పుణ్యం కట్టుకుందూ – ” అని దీనంగా చిన్నయ్య చేతులు పట్టుకున్నాడు. –

“చాల్లెండి పంతులుగారూ, భలేవారే!” అంటూ చేతులు విదిలించుకుని ఇంజనీరు గారి టెంటు వైపుకు నడిచాడు చిన్నయ్య.

ఇంతలో పంతులమ్మ గారి పిలుపు విని లోపలికి వెళ్ళాడు దశరథరామయ్య. “అయ్యో రామా! జీపు అడగడానికి మీరు వెళ్ళలేకపోయారా? చిన్నయ్యనే పంపించారూ? మన పనిక్కూడా ఇంకొకళ్ళనే పంపించాలా? మీరే వెళ్ళండి. మళ్ళీ పెద్ద ఎకౌంటెంటునంటారు. ఆపాటి జీపు అడిగి తేలేరూ?” అంటూ సర్రున తాచుపాములాగ లేచింది.

“నువ్వు కాస్త నోరుమూసుకోవే! ఎందుకలా చించుకుంటావు….. తెలియనిదానివి తెలియనట్టూరుకోవాలి. ఆడముండలకేం తెలుసు దొర్ల సంగతి? అసలే మా ఇంజనీరు రావణాసురుడి లాంటివాడు. దానికితోడు పగలంతా కేంపులు తిరిగి తిరిగి, అలసిపోయొచ్చి పడుకునుంటాడు. రాత్రప్పుడు లేపితే ఇంకేమన్నా ఉందా? పులిలా పడిపోతాడు. అసలే కోపిష్టాడు. తిక్క రేగిందంటే వెనకా ముందు ఆలోచించకుండా రేప్పొద్దున తపుక్కున ఉద్యోగం ఊడదీసేస్తాడు. అప్పుడు నువ్వు, నేను రోడ్లమీద చిప్ప పట్టుకు తిరగాలి. ఇలాంటి బోడి సలహాలు మాని నోరు మూసుకుకూచో!” అంటూ గొణుక్కుంటూ బెటకొచ్చి పెంటు ముందు చిరాగ్గా పచార్లు మొదలు పెట్టాడు. – -కాల్ బెల్ విని నిద్రలేచి మత్తుగా ఒళ్ళు విరకుచుకుంటూ బైటకొచ్చి చిన్నయ్యని, దశరథరామయ్య బంటుముందు అలికిడినీ చూసి “ఏమిటి చిన్నయ్యా. ఏం జరిగింది, ఎవరికైనా బాగులేదా?” అని ప్రశ్నించాడు, అసిస్టెంటు ఇంజనీరు రామారావు..

“పాపం పంతులుగారి అమ్మాయికి పురిటి నొప్పులు అకస్మాత్తుగా వచ్చేశాయట సార్. నెల రోజులుండి పోదామని వచ్చిందట పొద్దున్నే. అనుకోకుండా పాపం ఏడో నెల్లోనే నొప్పులొచ్చేశాయటండి, పట్నానికి తీసుకు వెళ్తేనేగానీ లాభం లేదంటున్నారు సార్” అన్నాడు చిన్నయ్య..

“అయ్యో పాపం! ఇప్పుడెలాగా?” 

“జీపు కావాలి సార్! పట్నం తీసుకెళ్ళి ఆస్పత్రిలో జాయిన్ చేసాస్తాను.

“జీపా? అది…. గవర్నమెంటు వెహికలు….. తీసుకె……” అని ఏదో నానుస్తున్నాడు రామారావు.

“అదేవిటి సార్ అలా అంటారు. ప్రాణం మీది కొస్తేను….. ఐనా గవర్నమెంటు బళ్ళు ఎన్నిసార్లు పిక్నిక్కులకి, పార్టీలకీ, దొరల బుడ్డలకీ, తిరగడం లేదు?” అంటూ ఇంకేవో చెప్పబోతున్నాడు హీటెక్కిపోతున్న మిలట్రీ చిన్నయ్య.

” సర్లే….. ఓబులుమీద తాళాలున్నాయి తీసుకెళ్ళు, పొద్దున్న ఎనిమిదో గంటకంతా ఉండాలి సుమా, కేంపుంది. బ్రిడ్జి ఇన్స్ పెక్షన్ ,జాయిన్ చేసిన తరువాత పంతులుగార్ని కూడా నీతోనే తీసుకొచ్చేయ్. బోలెడు పనుంది” అంటూ...