Of het nu groot of klein is, anoniem of niet, eenmalig of maandelijks, elke bijdrage helpt ons om dit fascinerende verhaal voort te zetten en meer verborgen verhalen aan het licht te brengen: https://fooienpod.com/kunstmaffia

Zeer veel dank mochten jullie iets voor onze podcast over hebben!

De Mexicaanse kunstroof van de eeuw vond plaats op kerstochtend in 1985, toen zeven vitrines met onschatbare antieke objecten werden leeggeroofd uit het Nationaal Anthropologisch Museum in Mexico-Stad. De diefstal, uitgevoerd door twee studenten, werd pas jaren later opgelost dankzij een onverwachte doorbraak in een drugszaak. De gestolen artefacten, waaronder het iconische masker van de vleermuisgod en andere waardevolle voorwerpen, zijn onmiskenbaar een essentieel onderdeel van het Mexicaanse culturele erfgoed. Ondanks de inzet van tientallen rechercheurs en internationale organisaties, bleef de zaak lange tijd in de vergetelheid totdat een drugsbaron en zijn handlanger cruciale informatie deelden. Dit leidde tot een arrestatie, maar de meeste gestolen stukken blijven tot op de dag van vandaag vermist, wat vragen oproept over de schaduwzijde van deze spectaculaire roof.

Takeaways:

• On Christmas morning in 1985, a major art heist occurred at the National Anthropological Museum in Mexico City.
• The thieves, two veterinary students, meticulously planned the robbery over several months by studying the museum's security protocols.
• The stolen artifacts were of immense cultural value, including items from ancient Mexican civilizations like the Zapotecs.
• Despite a massive investigation involving Interpol, the trail went cold for several years after the theft.
• In 1989, a breakthrough occurred when police intercepted conversations about the stolen artifacts among drug dealers.
• The case highlights the challenges of protecting cultural heritage in the face of organized crime.

#kunstroof, #Mexicaanse kunst, #antiekeobjecten, #kunstvervalsing, #kunstenantiek, #museumdiefstal, #cultureleerfgoed, #drugsbaron, #kunstcriminaliteit, #kunstmafia, #archeologischeschatten, #politieonderzoek, #kunstcollectie, #ChichenItza, #Palenque, #obsidiaanaap, #kunstschatten, #criminelen, #kunsthistorie, #Mexicaansegeschiedenis

De nachtshift heeft geen enkele ronde door de zalen gelopen, maar gezamenlijk en gezellig de kerstnacht doorgebracht met een feestmaal en alcohol.

Een alarm hebben ze nooit gehoord.

Vier jaar later doet de Mexicaanse politie een inval in een villa in een dure buitenwijk.

Een nietsvermoedend oude echtpaar wordt van hun bed gelicht.

In een kast vindt de recherche een koffer vol met antieke artefacten.

Hoe komt de buit daar terecht?

En wie was de dader?

Dit is Kunstmafia, een podcast over roof, vervalsing en zwendel in de internationale kunst- en antiekwereld met Rick Bouwman.

En Robert Tetreault.

Deze keer zaak 42.

De Mexicaanse kunstroof van de eeuw.

En volkomen terecht.

De gestolen schatten waren indrukwekkend.

Maskes, halskettingen, armbanden en ringen die ooit toebehoren aan de oudste beschavingen van Mexico.

Veel van de voorwerpen waren afkomstig uit heilige tempels, zoals die van Chichen Itza en Palenque.

Onder de meest waardevolle stukken bevond zich het masker van de vleermuisgod, een iconisch artefact van de sapotechcultuur.

Daarnaast was er de obsedeanmonkey, een aap van zwart obsedean, met een geschatte waarde van, en vergis je niet, 20 miljoen dollar.

En er zal er maar eentje van zijn, denk ik.

Ook de gouden en turquoise ceremoniële schilden, afkomstig uit een koningsgraf, waren onderdeel van de buit.

Deze objecten waren niet alleen onbetaalbaar, maar vertegenwoordigden ook een essentieel onderdeel van het Mexicaans culturele erfgoed.

En de diefstal veroorzaakte grote internationale opschudding.

Hoe kan dat?

De Mexicaanse regering reageerde onmiddellijk door een grootschalig onderzoek te starten.

Meer dan dertig rechercheurs werden ingezet en ook Interpol en douaneautoriteiten werden betrokken bij het onderzoek.

In eerste instantie werden de bewakers en enkele medewerkers van het museum gearresteerd op verdenking van medeplichtigheid.

Hij kan me wel iets bij voorstellen met die feestvierders.

Men vermoedde dat de diefstal in opdracht was gepleegd, omdat een groot deel van de gestolen voorwerpen van goud was.

Maar daar was onvoldoende bewijs voor en de arrestanten moesten worden vrijgelaten.

De autoriteiten loofden een beloning van 50 miljoen pestels uit, klinkt heel veel, geen idee hoeveel het is, voor informatie die zou leiden tot de vondst van de gestolen schatten.

Ondanks het aanzienlijke bedrag in pestels, bleven serieuze tips uit.

Ja, en dan waren er ook nog andere problemen.

Het museum verkeerde namelijk gelijk in problemen omdat geen van de gestolen stukken verzekerd waren.

Experts waarschuwden dat de stukken door hun bekendheid moeilijk te verhandelen zouden zijn.

Een andere grote zorg was de vrees dat de gouden voorwerpen zouden worden omgesmolten en voor altijd verloren zouden gaan.

Als een pijnlijk eerbetoon stelde het museum de lege vitrines ten toon.

Waar hebben we dat eerder gezien?

Een bord informeerde de bezoekers over de diefstal.

De directie hoopte de aandacht van de media vast te kunnen houden.

Maar ondanks deze pogingen om de dieven te ontmoedigen, liep het spoor volkomen dood.

De zomer van 86 bracht namelijk het WK voetbal naar Mexico.

Waardoor de publieke aandacht al snel, voor jaren zelfs, in de vergetenlijkheid wegzakte.

Dan ga ik toch even aan jou vragen, Rick.

Wie won daar?

Argentinië met Maradona.

Van?

Duitsland.

O, oké.

Dat was dan 50-50.

Ja, precies.

Maar Maradona was toen niet te verslaan.

Oké.

Goed dat we dat weten.

Inderdaad, de zaak was vergeten.

De Mexicaanse politie arresteerde Salvador Gutierrez.

Beter bekend als El Cabo, de corporaal.

Zo noemen we hem maar gelijk even.

Een beruchte drugsbaron.

Officier van justitie, Javier Trejo, die de leiding had over de War on Drugs in Mexico, besloot de telefoongesprekken van El Cabo in de gevangenis af te luisteren.

Tijdens deze afluisteroperaties onderschepten ze heel andere gesprekken tussen El Cabo en een andere grote drugsdealer in Acapulco, een man met de naam Serrano.

In die gesprekken hadden ze het niet over drugs, maar over de aankoop van kostbare artefacten uit een van de grootste kunstcollecties van Mexico.

Deze edelstenen werden aangeboden door twee kleine dealers die voor El Cabo werkten om hun cocaïneverslaving te bekostigen.

Trego vermoedde dat het hier al eens om de gestolen museumstukken zou kunnen gaan.

En deze officier van justitie, Trego, confronteerde dan ook El Cabo met de informatie en wist hem over te halen om te praten.

El Cabo zag de bui al hangen, maar hij wilde alleen zingen.

In ruil voor strafvermindering.

Trego sloot een deal.

En ook hier werkte het toch weer.

Ja grappig is dat.

Elke keer horen we van, dat gaat nooit meer gebeuren.

En toch elke keer lukt het weer.

El Cabo verraden de namen van de twee mannen.

Carlos Pérez-Pérez en zijn handlanger Ramón García.

Deze bekentenis gaf het onderzoek een nieuwe impuls.

De politie richtte zich nu op het opsporen van deze twee criminelen die mogelijk betrokken waren bij de roof.

Tijdens de verhoren gaf Pertjes aan Trego toe dat hij en zijn vriend Ramón García, beide studenten diergeneeskunde aan de Universiteit van Mexico, de roof tot in detail hadden voorbereid.

En niet alleen dat, ze hadden het ook uitgevoerd.

Dus laten we eens kijken wat hun verhaal is.

Pertjes en García waren geen professionele criminelen.

De toen 21-jarige studenten waren afkomstig uit de hogere middenklasse.

Ze ontwikkelden een diepe fascinatie voor Indiaanse kunst.

In zes maanden tijd bezochten ze het museum bijna vijftig keer.

Ze observeerden de bewakers, bestudeerden de beveiligingsroutines en maakten foto's van de meest waardevolle objecten.

Uiteindelijk ontdekten ze de Achilleshiel van het museum, de airconditioning.

Airconditioning?

Ja, ga ik zo vertellen.

Op kerstochtend, ook een belangrijk moment om natuurlijk een kraak te zetten, besloten ze toe te slaan.

Ze klommen over een twee meter hoog hek aan de Paseo de la Reforma, de meest voorname straat in Mexicostad, en kropen via de luchtkanalen van de airconditioning de pronkkamer van de Maya-collectie binnen.

En ze ontliepen alle alarmen.

Rick, het lijkt me een beetje dat die luchtkanalen, ik dacht dat dat alleen in films was, Ja, maar het was.

Dus ook in het echt zo.

Blijkbaar.

En dan ook nog eens, in drie uur tijd, dat is toch best lang, braken ze de vitrines open en roofden ze 124 van de meest waardevolle objecten.

Na de roof vluchten ze met hun buit in een gereedstaande Volkswagen naar het huis van Petya's ouders.

Daar stopten ze de gestolen objecten in een grote koffer en verstopten deze in de kast op Percières' kamer.

Ze wisten dat de kunstroof groot nieuws zou worden, dus besloten ze de buit daar te laten liggen totdat de mediastorm was gaan liggen.

Vervolgens reisden ze naar Acapulco om vakantie te vieren en te genieten van het eerder genoemde WK voetbal.

In deze populaire badplaats ontmoeten ze José Serrano, de eerder genoemde beruchte drugsdealer.

Tijdens een van deze vele feesten in Acapulco vertelt Pagès dat hij het brein was achter de kunstroof van Dale.

En dat waarschijnlijk om indruk te maken.

Ja, dat denk ik.

En om zijn verhaal kracht bij te zetten, ruilde hij twee gouden sieraden voor cocaïne, want daar waren ze intussen verslaafd aan geraakt.

Dat bleek het begin van het einde ook.

Serrano bracht de kunstdrover Petschers in contact met El Cabo, die hem aanbood te helpen bij het verkopen van de gestolen kunstobjecten.

Hij kende genoeg rijke lui.

Aangezien de geschatte waarde vele miljoenen dollars bedroeg, zagen de criminelen dit als een lucratieve onderneming.

Na een daverend autonieuwfeest ging Petschers op weg om de koffer vol archeologische schatten op te halen bij zijn ouders thuis.

Maar dan loopt het plan helemaal mis.

Op 1 januari wordt Alcabo gearresteerd en eindigt zoals eerder gezegd in de verhoorkamer van officier van justitie Trego en verraadt Petschers.

Ja, dus die Serrano en die El Cabo, die hebben het gewoon met elkaar besproken.

En een voordeeltje eruit gehaald.

En een voordeeltje eruit gehaald, dat El Cabo dus een strafvermindering kreeg om Pesces en zijn makker te verraden.

Die ook nog voor hem werkte.

Nou ja, zo gaat het als puntje bij paaltje komt.

Na deze bekentenis geeft Trechel opdracht tot de inval in het ouderlijke huis van Pesces.

Zijn ouders kijken in hun pyjama's verbijster toe hoe de politie de gestolen stukken, gewikkeld in wc-papier, uit de koffer haalt.

Ach, die arme mensen wisten helemaal van niks.

Nee, en 111 van de 124 gestolen stukken zijn terecht.

Van de ontbrekende stukken verklaarde Perciès dat zijn handlanger, Ramón García, met zeven gouden artefacten betaald was voor zijn inzet.

Twee andere stukken had hij geruild voor de cocaïne, maar van de resterende vier had hij geen idee.

Het verschil in het aantal gestolen stukken is te wijten aan het feit dat er op het moment van de overval geen goede inventaris bestond in het museum.

Een paar dagen later wordt de schat getoond in een museum Tijdens een persconferentie, de toenmalige president van Mexico ontvangt een donderend en langdurig applaus van de aanwezige elite.

Ja, dat geeft ook wel aan hoe belangrijk deze zaak was.

Deze president kondigde overigens ook meteen strengere straffen aan voor misdaden tegen het culturele erfgoed van het land.

Officier van Justitie Trejo verklaarde aan de pers hoe slim hij was geweest.

Hij had het vertrouwen van Perches gewonnen door in de Verhoorkamer bewondering voor zijn brutaliteit te vijnzen.

Perches bleef maar pochen over hoe briljant hij was.

Tijdens de persconferentie werd ook een beroemde schrijver gespot.

Nobelprijswinnaar Gabriel Garcia Marquez.

Hij vertelde de journalisten dat hij zo gefascineerd was door de gebeurtenissen, dat hij het dacht een boek over te schrijven.

Ik kwam hier, zei hij, aangetrokken door het mysterie, om te begrijpen wat er met deze juwelen is gebeurd, hoe ze verborgen waren in een kast, met hun geschiedenis en hun magie.

Mooie verhalen, mooie zinnen, maar die roman is er nooit gekomen, Rick.

Een mix van heist en comedy.

In de film wordt Carlos Pérez neergezet als een mislukte student die door zijn ouders voortdurend op zijn tekortkomingen wordt gewezen.

Vastbesloten om hen het tegendeel te bewijzen, beraamt hij dus de kunstroof.

Het is een film vol vergissingen en misverstanden.

Hoewel het motief van Perseus nooit volledig duidelijk werd, is het waarschijnlijk dat zijn obsessie met kunst en de wens om te bewijzen dat hij meer was dan alleen een student, een belangrijke drijfveer.

Perseus werd veroordeeld tot 22 jaar gevangenisstraf.

Zo dan.

22 jaar.

Het was natuurlijk cultureel erfgoed.

En die president heeft dus wel woord gehouden.

Ik denk dat hij het gelijk de volgende dag heeft ingevoerd.

Precies.

En het was voor de diefstal en daarnaast ook nog enkele drugsgerelateerde misdrijven.

Daags na de vrijlating werd hij echter onder mysterieuze omstandigheden vermoord.

Zijn moord is overigens nooit opgelost, net zoals veel vragen rondom deze zaak onbeantwoord zijn gebleven.

Ja en de arrestatie van Serrano, die kingpin uit Acapulco, die leidde ook tot een bloedige confrontatie met de politie waarbij hij tijdens een vuurgevecht werd gedood.

Ik snap waarom er een film van werd gemaakt.

Dat klinkt toch allemaal wel heel spannend.

Handlanger Ramón García is tot de dag van vandaag voortvluchtig.

En van de zeven gouden objecten is ook nooit meer iets vernomen.

De politie heeft geen idee waar hij zich bevindt of wat er met zijn gestolen stukken is gebeurd.

Die zijn dus nooit ergens naar boven gekomen.

Maar de mensen in de straten van Mexicostad en Acapulco, die weten wel beter.

Er rust ongetwijfeld een vloek op de schat van de vleermuiskot.

Dus Garcia is vast net zo ellendig aan zijn einde gekomen als al die anderen.

Luister jij graag naar Kunstmafia en wil je Rick en Robert ondersteunen?

Ga dan, als je wat kan missen, naar vooiepotmetindee.com slash kunstmafia.

En geef daar een digitale vooi.

Dus vooiepot.com slash kunstmafia.