Het Agis Innovatiefonds streeft ernaar om een verschil te maken in het leven van mensen met chronische aandoeningen door innovatieve initiatieven te ondersteunen. In deze aflevering bespreken host en gasten Annemarie Kuiper en Gerdine van Ramshorst de uitdagingen en mogelijkheden binnen de zorgsector, vooral met betrekking tot ouderen en mensen met langdurige gezondheidsproblemen. Ze benadrukken het belang van samenwerking en co-creatie, waarbij de stem van de doelgroep centraal staat in het ontwikkelingsproces van nieuwe oplossingen. De gesprekken gaan ook in op de noodzaak om bureaucratische obstakels te verlagen, zodat waardevolle ideeën niet verloren gaan in een doolhof van regels. Luisteraars krijgen inzicht in hoe het fonds werkt, de criteria voor initiatieven en de impact die deze projecten kunnen hebben op individuen en gemeenschappen.
Exploring the intricacies of the healthcare system in the Netherlands, the podcast features a compelling discussion with Annemarie Kuiper and Gerdine van Ramshorst from the Agis Innovatiefonds, who outline the fund's mission to make a tangible difference for those living with chronic illnesses. The conversation reveals the challenges faced within the healthcare framework, particularly the 'silo mentality' that often hinders effective collaboration and innovation. Annemarie and Gerdine argue for a paradigm shift where patients are not just recipients of care but active participants in the creation of solutions tailored to their unique circumstances. This shift requires a concerted effort to dismantle the existing barriers in the healthcare system, allowing for a more fluid and interconnected approach to patient care.
The episode highlights the significance of partnerships across sectors, including healthcare, social design, and community engagement, to foster a holistic understanding of patient needs. Through real-life examples, such as the development of personalized tools for individuals with mobility challenges, the podcast illustrates how collaborative efforts can lead to innovative solutions that enhance daily living. Annemarie and Gerdine emphasize the importance of sustainability in these initiatives, advocating for ongoing support and ownership to ensure that the benefits continue long after initial funding ends. Their insights serve as a rallying cry for the need to rethink how healthcare is conceptualized and delivered, positioning the Agis Innovatiefonds as a beacon of hope for a more inclusive and responsive healthcare model.
Takeaways:
Companies mentioned in this episode:
We zijn vandaag bij Van Lanschot Kempen in Amersfoort, op het prachtige kantoor. En aangeschoven vandaag zijn Annemarie Kuiper en Gerdine van Ramshorst, allebei actief bij Agis Innovatiefonds.
Annemarie, dan ben ik wel erg benieuwd eigenlijk, wat is de eerste gedachte als jij begint over het Agis Innovatiefonds?
Annemarie Kuiper:Eerste gedachte is toch dat we verschil willen maken voor mensen met chronische aandoeningen in hun dagelijks leven. Want het is niet altijd, denk ik, even eenvoudig om daar goed je ding mee te kunnen doen.
En het is toch voor iedereen fijn als je geluk en gezondheid in je leven vindt en daar eigenlijk van alles voor wordt gedaan om dat mogelijk te maken.
Host:Ja, Gerdine, voor jou als veranderingskundige, Hoe kijk jij er tegenaan?
Gerdine van Ramshorst:Ik ga er heel erg van uit dat iedereen iets te geven heeft in het leven.
En dat als je datgene kan geven wat jouw talent is, waar jouw betrokkenheid, waar je hart ligt, dat je dan ook het meest vervullende leven kan leiden. En ja, dat wordt vaak heel erg lastig als je te maken hebt met een chronische ziekte.
Dus dat is eigenlijk hetgeen waarvan wij zeggen van nou, wat kunnen wij doen naast allerlei dingen in de gezondheidszorg of in de welzijnsgebied die dat mogelijk maken. En je ziet dat daar vaak ook samenwerking voor nodig is tussen heel veel verschillende partijen.
Maar misschien loop ik al wel iets te ver vooruit op dat punt.
Host:Innovatie, dat is een belangrijk onderdeel binnen het fonds natuurlijk, want het wordt ook genoemd in het fonds. Hoe moeilijk is dat in de zorgsector en ook bij ouderen waar jullie veel mee actief zijn?
Annemarie Kuiper:Wat je ziet in Nederland in het gezondheidsdomein is dat er heel veel onderdelen zijn om het systeem te laten doen waar het voor bedoeld is. En dat zit natuurlijk hartstikke mooi in elkaar, maar daardoor loop je soms wel tegen schotten aan die niet makkelijk te overbruggen zijn.
En als je vertrekt bij mensen, dan werkt dat niet als je in schotten werkt. Dus wat wij kunnen doen als fonds, is eigenlijk dat bieden wat de initiatieven nodig hebben om daar doorheen te gaan.
Om bijvoorbeeld een apart budget te geven, wat je gewoon voor alles kan inzetten, wat belangrijk is voor het initiatief. Wij hoeven niet zo na te denken over valt het onder de WMO of onder de WLZ of komt het vanuit de gemeente.
En dat versimpelt of haalt een drempel weg voor initiatiefnemers. Dus daarmee hopen we ruimte te creëren voor het tot stand komen van wat anders misschien niet tot stand was gekomen.
Host:Ja Gerdine, als ik dat dan hoor, dan denk ik wel gelijk. We zijn in Nederland alles van regels en wetgeving.
Hoe makkelijk is het dan om initiatieven te tonen waarbij eigenlijk de gebaande paden niet gevolgd worden?
Gerdine van Ramshorst:Het is niet makkelijk, het is wel inspirerend en nodig. Dus als je kijkt naar de menselijke geest en we hebben het in de zorgsector heel snel over de krapte.
De krapte op de arbeidsmarkt, de krapte in het budget, etc. Dat is natuurlijk een realiteit, daar kan ik natuurlijk niks tegen inbrengen. Het is alleen niet dat wij vanuit krabte naar innovatie kunnen.
Vanuit krabte, dus de hersenen die bij wijze van spreken op slot slaan van laten we het nog sneller doen, nog efficiënter, nog meer. Eigenlijk op de gebaande paden, maar die gebaande paden nog sneller bewandelen. En dat is eigenlijk een doodlopend spoor.
Dus wij proberen juist ruimte te creëren... waardoor er nieuwe oplossingen in beeld kunnen komen. En die ruimte creëer je door zo'n extra budget...
en door over sectoren heen eigenlijk een initiatief te ontplooien... en vaak ook met mensen uit de creatieve sector... waardoor je nog meer tot andere ideeën kunt komen...
om die innovatie voor mensen met chronische aandoeningen te bedenken... samen ook met hen. En ook dat laatste is superbelangrijk voor ons en gebeurt naar onze smaak nog veel te weinig.
Host:Ja Annemarie, dat had ik ook doorgenomen zeg maar, dat de mensen die echt chronische aandoening hebben of ouder zijn, jullie willen heel graag dat zij onderdeel uitmaken van het initiatief wat aan jullie aangeboden wordt.
Annemarie Kuiper:Ja, klopt. We merkten in het verleden dat er veel initiatieven ondersteund werden.
En als dan de mensen zelf of hun behoeften niet soort van aanwezig zijn in hun project, dan kom je tot producten die onderin de la verdwijnen, waar uiteindelijk niks meer mee gebeurt.
En doordat mensen in projecten gingen co-creëren met de mensen waar het uiteindelijk voor bedoeld was, kom je eigenlijk op een diepere laag van wat speelt er nou eigenlijk en wat is belangrijk, wat wordt gemist of wat is nou precies de vraag achter de vraag. En door daar echt goed op door te gaan, daar de ruimte voor te pakken aan het begin, kom je ook tot oplossingen die duurzaam zijn.
Er zijn initiatieven die vijf jaar geleden zijn gestart en die nu gewoon nog aanwezig zijn en waar mensen nog plezier van hebben.
Host:Ja, want dat duurzame en het blijven ontwikkelen van het initiatief, dat willen jullie heel graag ook.
Annemarie Kuiper:Ja, dat vinden we heel belangrijk. Dat is ooit een reden geweest om, ook voor de stimulering van onze creatieve industrie, om met ons samen te gaan werken.
In die sector werden heel veel ideeën bedacht om het gezondheidsdomein te verrijken met van alles en nog wat. Maar het bleef niet voortbestaan.
Dus we zijn toen eigenlijk meer de mix in de coalities gaan zoeken, waardoor er ook na bijvoorbeeld een eerste fase een eigenaar opstond die het eindproduct omarmde, waardoor het gewoon langer bleef bestaan.
Maar daar is heel veel, daar doen we samen eigenlijk heel veel op om vanaf het begin die aandacht te vragen voor wat ga je doen als dit initiatief een eindje verder ontwikkeld is. Wie pakt het dan vast en wie zorgt dat het blijft bestaan?
Host:Gerine, als je dan als veranderkundige actief bent, dan is dit fonds natuurlijk, lijkt mij geweldig om daar bij aan te sluiten.
Gerdine van Ramshorst:Ja, dat klopt. Het is een heel bekende rol voor mij om mee te denken met mensen die een eigen veranderinitiatief hebben.
Dat is een rol die ik ook als docent en coach in allerlei opleidingen, zoals CEO, een bekend veranderkundig instituut, al vaak op me genomen heb.
En ja, dan ben je op een gegeven moment getraind om snel te doorzien waar gaat dit initiatief over, wat zijn sterke stukken, wat zijn zwakke plekken en hoe kunnen we dat. En dat doen we in gesprekken altijd gezamenlijk, want Annemarie heeft ook heel veel ervaring met veranderingen, meer vanuit de managementrol.
Dus we brengen eigenlijk onze expertise in om niet alleen te zorgen dat het initiatief echt gaat landen, dat het een sterk initiatief wordt. Dus we hebben ook veel gesprekken voor mensen een aanvraag echt indienen.
Dan kunnen ze ideeën toetsen, maar ook halverwege en aan het eind en tussendoor met meetups. Dus op die manier proberen we... Het is altijd initiatief van de ander. Maar wel dat mee te geven wat wij in al die jaren ook opgebouwd hebben.
Host:Nu werd ik zojuist ook eigenlijk getriggerd door het creatieve. Dat noemde jij zojuist. Een social designer las ik. Wat moet ik me daarbij voorstellen?
Gerdine van Ramshorst:Nou ja, designer, dat kent iedereen misschien wel van elke tekenkopje wat je hebt of is ontworpen. Stoelen noem het allemaal maar op en we kennen ook design in de mode.
Maar sinds een jaar of 5 à 10 heeft het begrip social design een hoge vlucht genomen en dat zijn mensen die zijn echt opgeleid als ontwerper, vaak aan TU Delft of Eindhoven, Enschede. Dus een relatief technische opleiding, maar zij zijn zich gaan specialiseren in gedrag, in menselijk gedrag.
Dus dat betekent dat zij ook ontwerpen om sociale veranderingen plaats te laten vinden. En dat zijn mensen die hebben wel een enorm creatieve mindset sowieso, maar ook heel veel creatieve tools waarmee ze met mensen werken.
En ze gaan heel erg uit van de behoeften.
Zij gaan heel erg in gesprek met ook alle deelnemers, alle stakeholders bijvoorbeeld kan je ze noemen, van hoog tot laag en al die perspectieven die leggen ze naast elkaar en daar bouwen ze op door.
En dat laatste is denk ik heel belangrijk, omdat we zien dat, zeker als we het hebben over die hokjesmentaliteit, dan krijgt één perspectief de voorhang, terwijl het gaat er juist om dat al die verschillende perspectieven een plek krijgen. En dat is niet makkelijk, maar via verschillende ontwerpslagen kan je daar komen.
Host:Anne-Marie, als ik dat dan hoor, dan denk ik aan samenspel, net iets anders, wat jullie ook doorgaven. Heb je misschien een voorbeeld daarvan? Wat geweest is al of waar jullie misschien mee bezig zijn?
Annemarie Kuiper:We hebben meerdere voorbeelden, want we doen thematische oproepen waar we designers en andere mensen bij elkaar brengen.
Een voorbeeld is bijvoorbeeld de Fysiek Fabriek, dat is een initiatief geweest, bestaat nu ook nog steeds, waar zo'n social designer dacht, goh, iemand in een rolstoel is toch op een bepaalde manier nog beperkt in wat hij graag wil.
Die persoon in die rolstoel zei, nou als ik nou toch eens een persoonlijke designer aan mijn stoel kon hebben om samen eens te gaan co-creëren en te bedenken wat helpt mij nou in het dagelijkse leven met meer mijn ding te doen, wat ik leuk vind.
En die social designer die heeft eigenlijk toen een soort van proces ontworpen waar een lokale maker, het kon een gepensioneerde zijn of iemand die aan de TU studeerde of wat dan ook, eigenlijk samengebracht werd met iemand die vanuit die rolstoel bepaalde behoeften had. En daar is een heel proces op ontstaan en een organisatie die daaraan meedeed, Focus Wonen, En nou, lang verhaal kort, dat bestaat nog steeds.
En de uitdager, degene in de rolstoel, weet nog steeds iemand aan zich te binden die dat maakproces kan doen. En die social designers hebben dat hele proces eigenlijk in die organisatie ingebed.
Er is nu ook iemand, een social designer in die organisatie, die dat eigenlijk nog steeds voortlaat bestaan. Dus nog steeds zijn er mensen die een uitdaging hebben in het dagelijks leven en daarbij geholpen worden.
Gerdine van Ramshorst:Het is misschien wel leuk om echt het concrete voorbeeld erbij te vertellen.
Want ik ben de naam even kwijt, maar er was een dame in een rolstoel en die was ook op die Dutch Design Week, waar dan het feestje is van alle designers die hun producten aan de wereld tonen en daarmee in dialoog gaan. En die zei, ja, ik wil dus inderdaad zo'n persoonlijke ontwerper, want ik heb wel een probleem.
Namelijk, ik heb hier een hond en die helpt mij in het dagelijks leven. Dat is superfijn. Maar die hond is maar tot een bepaalde hoogte afgetraind. Dus als het ware voor een soort algemeen nut.
Maar ik heb hele specifieke behoeftes, want ik kan mijn armen bijvoorbeeld niet bewegen. Dus ik moet die hond nu zelf verder opvoeden. Dat is helemaal geen probleem. Maar hoe doe je dat? Dat doe je met koekjes.
Maar ik kan hem geen koekjes geven. Dus wat ik eigenlijk wil, is een koekjesdispenser op mijn holstoel... zodat ik mijn hond kan belonen, zodat ik hem kan aftrainen...
precies voor de behoeftes die ik heb in mijn dagelijks leven. En dat is een voorbeeld van hoe dan een lokale ambas, man, vrouw... in dit geval echt een heel concreet hulpmiddel heeft ontwikkeld.
En in dit project zijn heel veel concrete hulpmiddelen. Die mensen hielpen om hun was in de wasman te doen. Of die hielpen met een bepaald boodschappenkarretje op hun rolstoel te monteren.
Of met een bepaalde glijplank om makkelijker over de stoep te komen. Dus hele concrete, waarvan je echt snapt van dit verrijkt mijn leven.
En ja, hoe mooi is het dat mensen, professionals uit de zorgwereld hierin hebben samengewerkt. Met de mensen die het betreft van Focus wonen en ambassmannen en de social designers, die hangen daar als het ware boven.
Die zijn dan bezig met conceptontwikkeling, mensen aan elkaar koppelen, organiseren, coördineren.
Host:Ja, mooi voorbeeld natuurlijk. De koekjes in de trommel, om het zo maar te zeggen. Maar Annemarie, wat ik voorbij zag komen ook is chronische aandoening.
Ik zag ook staan, nog geen chronische aandoening. En ook ouderen. Wat is op dit moment waar wordt de meeste aandacht aan besteed? Kun je dat zeggen of geldt dat voor allebei of voor alle drie?
Annemarie Kuiper:Nou, op dit moment hebben we twee thematische oproepen lopend op wat je kan betekenen voor ouderen.
De tweede is wat breder, niet alleen ouderen, want de oplossing van Hoe leef je samen in de toekomst zit natuurlijk ook in wat je tussen generaties kan doen, jong en oud. Maar eigenlijk ook zoals Gerdien aan het begin aangaf, iedereen heeft wat te geven ook al heb je een chronische aandoening.
Maar die ouder is natuurlijk een vraagstuk waar veel mensen zich zorgen om maken of een uitdaging in zien om dat op te lossen. En daar hebben wij veel netwerkgesprekken over gevoerd.
Dus we pakken eigenlijk een thema op, zoals nu, zorgzame in de buurt, waarover we dan in gesprek raken met andere organisaties of mensen of ouderen die daar bepaalde ideeën of beelden bij hebben. En daaruit vormt zich een een betere beschrijving van een thema, waarop we dan eigenlijk mensen uitnodigen om een initiatief in te dienen.
En die aanpak die werkt. Daardoor krijg je ook een aantal initiatieven die op een vergelijkbaar onderwerp zitten en die elkaar ook kunnen helpen, die ook kunnen uitwisselen.
En als we dan bijvoorbeeld zo'n meet-up hebben, dan zie je de tips en de ideeën over en weer tussen de mensen vliegen en dat is ontzettend leuk om te zien. Daar staat heel veel energie voor.
Host:Ja Gerdine, dan hoor ik zorg samen in de buurt. Dat is een belangrijk thema momenteel bij jullie ook. Is elke buurt gewoon te kopiëren?
Gerdine van Ramshorst:Nee, nee, nee. Dat is inderdaad wel een interessante vraag.
We zien natuurlijk nog vaak, vooral als het gaat over mensen in het bestuur, dat die graag een concept willen uitrollen. Dat snap ik heel goed vanuit hun positie, want ja, oké, het werkt. Tjaka, laten we daar meer van doen.
Dus dat is een hele begrijpelijke impuls en toch werkt het niet. Place-based is dan zo'n mooi woord. Het is eigenlijk hetzelfde als dat je het hebt over een bos. Elk bos is uniek, want elke boom ontstaat een...
Unieke wisselwerking tussen de dieren, de planten, de bacteriën, de schimmels. En hoe dat met elkaar een bepaald ecosysteem opbouwt.
Die beeldspraak gebruik ik ook wel eens voor buurten, want er zijn relaties en er zijn ontmoetingspunten. Je moet het hebben van de mensen die daar wonen. Daarin is elk persoon uniek, maar is ook de interactie tussen de personen uniek.
Dus ook in wat je daar nog nodig hebt om meer aan community building te doen, om het zomaar eens te zeggen. Het is natuurlijk wel zo dat er al heel veel ervaring is op dit gebied.
Dus in Nederland is samenlevingsopbouw en dat heet dan elke keer verschillend in een ander tijdperk. is natuurlijk eigenlijk al best wel sinds de jaren zeventig aan de orde.
Dus er zijn echt wel heel veel methodieken die je kunt helpen om dat slim aan te pakken. Nou, daar maken we ook natuurlijk graag gebruik van, maar dan zie je gewoon dat dat nog wel weer lokaal vertaald moet worden.
Host:Aanpassingen zijn dus eigenlijk voor elke buurt weer opnieuw.
Gerdine van Ramshorst:Maatwerk.
Host:Maatwerk, goed zo. Bedekerigheid Annemarie. Dat is ook iets waarvan ik dacht van ja, je denkt altijd maar van ouderen moeten geholpen worden.
Maar ja, zij kunnen natuurlijk ook best wat op een bepaalde manier teruggeven.
Annemarie Kuiper:Ja, dat hebben we nu in meerdere oproepen ook als onderdeel erin gebracht, omdat dat eigenlijk ook uit gesprekken voortgekomen is met mensen zelf.
En niet per se alleen met ouderen, ook met jongeren die een aandoening hebben, maar zeggen, ja, ik wil niet altijd vanuit die aandoening benaderd worden. Ik heb heel veel te brengen.
Daarom hebben we ooit een oproep Latent Talent gelanceerd, waarin we juist op zoek gingen naar hoe kun je nou ruimte geven aan wat de jongeren zelf juist willen inbrengen, ondanks hun aandoening. Wat het voor hun zinvol en waardevol maakt. Dat geldt natuurlijk ook voor ouderen.
Je kunt een aandoening hebben, maar je kunt nog steeds, bijvoorbeeld, jongeren in een taal onderwijzen. Ook al zit je in een stoel of ben je niet meer zo mobiel, of vind je het lastig om alleen te wonen.
Dus op die manier kun je toch iets teruggeven en de zin in het leven blijven zien. Ja, op die manier waarden toevoegen. Dat zit in die wederkerigheid. En mensen doen dat graag.
Gerdine van Ramshorst:Ja, en waardig voelen. Dus ik denk dat heel weinig mensen gewoon gelukkig worden van het feit dat ze hulp krijgen. Dus je ziet een soort onafhankelijkheid.
We willen verbinden, maar we willen ook onafhankelijk zijn.
En die momenten dat ik alleen maar iets ontvang, Ja, dan is het veel moeilijker om die zingeving te voelen, om dat te doen waarvoor je graag wakker wordt elke morgen en om je een waardig medemens te voelen. Ja, dus dat is eigenlijk weer waar we mee begonnen. Iedereen heeft iets uit en dat blijkt ook in projecten.
In Amsterdam bijvoorbeeld is er een project met een thuiscoach wat we ondersteunen en daar gaat die thuiscoach echt in gesprek met mensen die ogenschijnlijk een zorgvraag hebben. Op het moment wie ben je, wat wil je, wat kun je, dat soort vragen aan iemand stelt.
Dan komen daar de krachten naar voorschijn en dan heeft iemand eigenlijk helemaal geen zorgvraag. En dan blijkt ook van God, dat is iemand die kan heel goed bloemschikken en die gaat gewoon lesgeven.
En die werd niet op die manier tot nu toe benaderd en die heeft misschien een vraag over eenzaamheid ofzo. En dat is het grote verschil met als je gewoon ook echt in gesprek gaat met mensen.
En dat is lastiger als je in een hokje werkt, in een of andere zorgcentrum. gebeuren, dan ben je op zoek naar de klacht en je bent op zoek naar de oplossing voor de klacht. En dat is nodig.
Ik ga niet zeggen dat dat niet werkt, maar je bent meer dan je klacht. Je kunt ook dingen en je wilt ook dingen.
Host:Daar mooi op aansluitend, wat jullie ook zelf in het verhaal hebben weggezet, van risicodenken naar kansen.
Annemarie Kuiper:Het past daar ook heel goed bij. We hebben ooit een aanvraag gekregen van een organisatie waar mensen met een bepaalde beperking, het maakt eigenlijk niet zoveel uit wat, wonen.
En waarbij natuurlijk ook door de regels en de toezicht heel erg gedacht wordt vanuit risico's. We kunnen niet te veel gaan doen, want stel je voor iemand valt van de trap of we gaan naar buiten en er gebeurt iets.
En tegelijkertijd ga je dan toch verder af van wat mensen graag zouden willen. En je merkt ook dat familie daar toch vaak best wel voor open staat, dat daar de grenzen wel een beetje in opgerekt zouden kunnen worden.
Maar dat de organisaties dan toch ook bang zijn op aansprakelijkheid of wat dan ook. En ja, daar zijn wel projecten uit naar voren gekomen, twee. die dat zijn gaan opzoeken. Goh, hoe zit dat eigenlijk? En wat maakt dat eigenlijk?
En waar ook een social designer heeft geprikkeld om wat opener daarnaar te kijken en ook met de mensen zelf te gaan bedenken. Wat zou je dan graag willen? En hoe zou je dat dan toch mogelijk kunnen maken?
En dat bracht niet alleen voor de mensen zelf, voor de mensen die daar bijvoorbeeld wonen, heel veel plezier, maar ook voor de hulpverleners. Die had eigenlijk stiekem natuurlijk ook heel erg leuk vonden om te verkennen. Maar dat zijn wel grenzen, grenzen overgaan.
Host:Is dat niet iets wat eigenlijk in meerdere zorgfactoren naar voren komt nu? Denk even aan dementie. Daar wordt natuurlijk ook nu heel veel over gesproken om veel meer ruimte te geven, toch ook voor de mensen zelf.
Gerdine van Ramshorst:Ja, en het hoort ook bij het leven.
En het is natuurlijk altijd moeilijk als er iets met jou naast gebeurt waarvan je zegt, was dit nodig geweest, moesten we daar niet meer zorgvuldig in zijn. Maar tegelijkertijd, ja, je wilt ook niet het leven afsluiten. En het voorbeeld van Annemarie is ook met name voor jongeren ontzettend belangrijk.
Dus ouderen ook om hun ruimte te houden, maar voor jongeren om die ruimte te krijgen om fouten te maken. Want anders word je ook niet volwassen. Dat gaat met vallen en opstaan.
Dus ik vond het ook leuk om nog even het voorbeeldje van Redesigning Relapse erbij te pakken. En dat ging over jongeren die verslaafd zijn en waar altijd heel veel terugval is. Dat hoort bij die aandoening.
En dan krijg je dat de hulpverlening, maar ook de familie of de naasten, de vrienden heel erg gefocust zijn op als die maar niet terugvalt. Dat geeft dus een negatieve vibe, om het zo maar eens te zeggen. Want je kijkt ook dan weer met krabte naar iemand.
Dus je kijkt niet naar die andere dingen. Nee, je kijkt naar oren als er maar geen terugval komt.
En deze sociaal ontwerpers in deze context, die zijn zich gaan focussen op het opstaan in plaats van op het vallen. Dat is, vind ik, een ontzettend mooi voorbeeld van hoe je die ruimte dan in kan vullen.
En die ruimte die er ook ontstaat, door niet steeds te kijken, oh, als die man niet valt, nee, oké, hij is gevallen, dat hoort erbij. Hoe zorgen we dat je weer opstaat? En ook in het hele traject van zo'n behandeling en de intake, et cetera. Waardoor krijg jij weer energie?
Wat drijft jou in het leven? Want dat zijn de dingen waarvoor je op wilt staan. En datzelfde geldt bij die ouderen.
Host:Jullie geven twee keer per jaar de gelegenheid om initiatieven aan te brengen. Hoe werkt dat?
Annemarie Kuiper:Wij zeggen eigenlijk, er is zoveel energie en er zijn zoveel ideeën, dat we op vrijdagochtend een spreekuur, klinkt heel ouderwets, maar mensen kunnen gewoon bellen, hebben een idee, voordat ze een aanvraagprocedure ingaan, die bij ons overigens niet zo ingewikkeld is. En iemand vertelt dan eigenlijk gewoon wat die van plan is en waar het vandaan komt, wie die is, met wie die wat wil doen.
En daar praten we over, daar vragen we op door, kijken we waar de energie op zit en dan vooral naar de match met onze fonds. Dus het gaat niet per se over is het goed of slecht, maar vooral is het waar wij met onze missie op gericht zijn.
En ja, dan kan daar een gesprek zijn van drie kwartier of een uur. En dan komt daar vaak uit dat het matcht. Maar het kan ook zijn dat we heel veel tips hebben kunnen geven...
voor initiatieven die we kennen die bijvoorbeeld ook op zo'n thema zitten... of andere fondsen die erbij passen. Ja, dan hangen we op zonder dat daar mogelijk voor ons een aanvraag uit komt.
Maar het is wel een moment waarop we eigenlijk al vanaf de start... Een beeld krijgen wij, wat is het plan? Welke vraag wil je eigenlijk beantwoorden? Dus op dat moment start eigenlijk bij ons het meedenken.
Host:En welke bedrijven of instellingen doen eraan mee? Of mag een particulier het ook?
Annemarie Kuiper:Nee, particulier, dat is eigenlijk het enige wat niet bij ons kan indienen. Het zijn altijd rechtspersonen. Het zijn natuurlijk gewoon mensen die ergens werken en die een idee hebben.
En als het toch een individu is, dan vraag ik ook vaak door om het. Wie zou je het willen doen?
Want die kunnen dan de aanvraag indienen en die kunnen natuurlijk mensen inzetten, inuren of als vrijwilliger verbinden aan zo'n initiatief.
Host:Gerine, dan ben ik weer benieuwd naar die samenwerking die nu eigenlijk genoemd wordt. Die is heel divers dus.
Gerdine van Ramshorst:Ja, die is heel divers en het is eigenlijk nodig om te kijken van wie is er bij deze vraag betrokken. In Nederland kijken we heel vaak wie hebben we nodig, maar dat gaat heel erg uit van maakbaarheid.
Terwijl als je nou de werkelijkheid kijkt, dan zijn mensen betrokken. Op thema's, op onderwerpen, op mensen. En dat is vaak de sleutel, die mensen mee te nemen. In een samenwerkingsverband, in een coalitie noemen we dat.
In een lichte vorm of wat zwaardere vorm. Het hoeft bij ons niet allemaal met getekende papieren. Maar mensen die zeggen, ja dit vinden wij belangrijk, we zetten onze schouders hier ook onder.
Dus eigenlijk zoek je vrienden. En je zoekt zoveel mogelijk verschillende vrienden, zodat je die verschillende hokjes kan overbruggen.
Host:En werkt dat ook?
Gerdine van Ramshorst:En dat werkt, want dan krijg je mensen die ook echt het belangrijk vinden en er moeite voor gaan doen om het voor elkaar te krijgen. En die dan ook een taak te vervullen hebben, vaak in hun eigen organisatie, om daar ambassadeur te zijn voor het initiatief.
Mensen uit te nodigen van kom eens kijken, we doen hier belangrijke dingen. Om relaties te slaan naar scholen, naar lectoren tegenwoordig heel veel. Dus zo krijgt het bredere bekendheid, maar ook brede draagvlakken.
Host:Annemarie, als we het dan over financiering hebben, waar moet ik dan aan denken? Wat zijn een beetje gangbare bedragen die bij de initiatieven naar voren gebracht worden?
Annemarie Kuiper:De bedragen zitten... We doen subsidies van 15.000 euro tot ook wel eens anderhalve ton. Maar we kijken eigenlijk vooral naar het initiatief en wat de bedoeling is.
Waar ze het geld voor nodig hebben. Kan het niet regulier gefinancierd worden?
En hoe groter een initiatief, hoe groter de impact, de mogelijke impact, hoe meer je daar de middelen voor kan vrijmaken.
Maar het komt erop neer dat we ongeveer 2 miljoen per jaar hebben en dat proberen we zo goed mogelijk te verdelen over de initiatieven die op ons afkomen.
Host:Gedienen ervaringskennis als motor. Dat spreekt jou enorm aan, denk ik.
Gerdine van Ramshorst:Sterker, die hebben wij natuurlijk in de oproepen geschreven en die hebben we nu ook echt als een waarde van het fonds gedefinieerd.
Eigenlijk al waar Annemarie over sprak, een tijdje terug in het gesprek, wij merken dat initiatieven die echt gedragen worden door de mensen voor wie het bedoeld is, dat die het sterkst zijn. En dat gebeurt niet altijd. Soms heb je dat het vanuit professionals komt en die hebben natuurlijk ook heel veel ervaring.
Dus die spreken mensen die een aandoening hebben. Dus het is ook echt niet uit de lucht gegeven, per se. Maar wat je ziet, is dat als je dus regelmatig nog professionals draagt een idee aan...
Nou krijgen we op een gegeven moment... Wij denken, oké, het is genoeg ingebed. De mensen uit de doelgroepen, die zitten hier echt ook helemaal dichtbij.
En die worden in de co-creatie betrokken. En dan komt er een social designer, die gaat nog een keertje opnieuw naar die behoeftes kijken.
En dan zie je toch dat er nog heel vaak de vraag herdefinieerd moet worden, omdat de mensen voor wie het bedoeld is, net iets anders aangeven. En dat is eigenlijk ook heel mooi, dat dat gebeurt. Want we maken ook vaak mee, ja, er wordt al een oplossing gekozen voor de mensen.
En die moet uitgevoerd worden. En daar zijn we altijd super kritisch op. Daar gaan we echt heel erg op doorvragen.
En wat je ook ziet is dat is een beetje ook soms het marktdenken wat daar nog in door en door klinkt. Van ja, dan moeten we er veel marketing op zetten. Dan hebben we een boek of een dit of een dat, een of andere oplossing.
En dan moet het verspreid worden. Maar dan moet je keihard in marketing. Maar het is natuurlijk geen commerciële sector of zo.
Dus mensen moeten de oplossing vaak herkennen en dan kunnen ze er gebruik van maken.
Host:Nu ben ik zelf een van de 17 à 18 miljoen Nederlanders en ik heb ook door dat iedereen gemiddeld genomen ouder wordt en niet allemaal helaas gezond ouder. Maar hoe verandert daardoor de rol in de buurt in de toekomst?
Gerdine van Ramshorst:Ja, dat is een goede vraag. Ik denk dat we daar allemaal over nadenken, maar ook over na moeten denken.
Wat je ziet is dat die zorgorganisaties die zich bezighouden met ouderenzorg daar heel erg over nadenken.
We hebben laatst nog, vorige week zelfs, Een inspiratiebijeenkomst had met name voor mensen uit die sector en ook voor social designers die in die sector aan de slag willen, omdat heel veel mensen zoekende zijn. En wat je ziet is dat je echt buiten je muren moet gaan denken, maar ook moet gaan praten, ook op visite moet gaan.
We hadden een heel mooi voorbeeld van een vrouw die in die sector werkt en die is gewoon Die zat op haar kantoor, die keek naar buiten en ze zag daar een voetbalveld en een voetbalkantine. En ze dacht bij zichzelf, wat gebeurt er eigenlijk overdag?
Nou, die vrouw is gewoon gaan praten met mensen van de lokale voetbalvereniging en heeft diezelfde vraag aan hun gesteld. Wat gebeurt er overdag? Niks. Nou, eind van het liedje, daar is een ontmoetingsruimte gekomen voor mensen met lichte dementieklachten uit de buurt.
Nou, vervolgens is er ook gevraagd, wat hebben jullie nodig?
Nou, zeiden ze, wij zijn allemaal amateurs, dus wij willen best wel wat meer doen, maar wij weten niet hoe dat allemaal moet met die subsidies en al die toestanden. Dus die mensen van de zorgorganisatie zijn ze daar weer mee gaan helpen. Vervolgens was er natuurlijk een heel mooi idee geboren.
Dus wacht eens even, er is ook een Turkse voetbalvereniging net iets verder weg. Daar is contact mee gezocht, hetzelfde mee gebeurt. Dus ga in gesprek, wees nieuwsgierig naar elkaar.
En dat geldt voor mensen uit de organisaties, maar ook voor wij zoals we hier zitten. Kijk wat je kan doen voor elkaar en het hoeft niet heel veel, heel groot. Maar ja, ik denk dat het nieuwsgierig zijn, het ontmoeten de eerste stap is.
Host:Mooi gesproken Gertien, dankjewel. Als we dan als slotzin of jullie de gelegenheid willen bieden om het laatste te vertellen over Agis Innovatiefonds.
maar misschien nog belangrijker, hetgeen wat erachter zit. Wat zou je nog kwijt willen?
Annemarie Kuiper:Ja, wat ik misschien nog kwijt wil, het is als je bij een fonds werkt best een verrassing dat het moeilijk is om mooie initiatieven binnen te krijgen.
Als je een idee hebt vanuit ervaring, vanuit betrokkenheid, vanuit het idee dat je verschil kan maken voor veel mensen door een initiatief te starten, kom dan gewoon zeker naar ons toe. Bel op vrijdagochtend of maak een afspraak.
Gerdien en ik gaan heel graag in gesprek met mensen om te kijken wat de bedoeling is en ook hoe we zo'n initiatief kunnen versterken.
Dus het gaat niet alleen over beoordelen en geld geven, maar het gaat eigenlijk om gezamenlijk verschil maken en dat is wat wij heel graag faciliteren.
Gerdine van Ramshorst:Dus kom naar ons toe. Vroeger had je wel eens in bedrijven of organisaties een budget voor leuke ideeën.
Nou, nou zijn wij natuurlijk veel meer dan leuke ideeën, maar wij zijn heel flexibel. We zijn niet gebonden aan richtlijnen van de overheid et cetera. We vullen graag die lege plekken in.
De essentie is dat we mensen en met een chronische aandoening helpen een beter leven te leiden wat bij hun past. En van daaruit kunnen wij heel erg flexibel dat geld inzetten voor mooie initiatieven.
Dus dat is denk ik, er zijn ontzettend veel fondsen in Nederland en dat is fantastisch. En ieder fonds heeft zijn eigen focuspunt, dat is ook helemaal prima. Dus dit is een beetje wat ons kenmerkt.
De laagdrempeligheid, het meedenken, maar ook heel erg wars van bureaucratie en direct voor de mensen.
Host:Annemarie, Gerdien, ik wil jullie ontzettend bedanken.
Agis Innovatiefonds mag zeker nog meer aandacht gaan krijgen en zal het ook gaan krijgen, want ouderen en chronische aandoeningen daar komen niet vanaf. Gelukkig maar dat de ouderen steeds ouder worden.
En als we dat kunnen doen via Agens Innovatiefonds op een manier dat iedereen ook nog een mooi leven heeft, hoe die dat ook dan invult, dan zou dat fantastisch zijn. Ik dank jullie ontzettend en ik merk ook heel veel dat jullie echt verbonden zijn aan het fonds zelf. Dankjewel.